Τις πρώτες πρωινές ώρες της 14ης Μαρτίου 1957, από τους Άγγλους, που θεωρούσαν ότι είναι ιδιοκτησία τους οι Έλληνες της Κύπρου, απαγχονίστηκε ο 19χρονος ήρωας και εθνομάρτυρας Ευαγόρας Παλληκαρίδης.
Είχε ένα πηγαίο σπουδαίο ποιητικό ταλέντο και από τα δεκαπέντε του χρόνια εκδήλωσε τη αγωνιστική του διάθεση μετά τη Δωδεκάνησο, που το 1947 ελευθερώθηκε από τους Ιταλούς, να ελευθερωθεί και η Κύπρος από τους Άγγλους και να ενωθεί με την μητέρα Ελλάδα. Σημειώνεται ότι Άγγλος ήταν, ο ταξίαρχος Α.Σ. Πάρκερ, που παρέδωσε τη Δωδεκάνησο στον αντιναύαρχο Περικλή Ιωαννίδη το 1947 και οι Άγγλοι θα έπρεπε αμέσως μετά να παραδώσουν στην Ελλάδα τη Μεγαλόνησο Κύπρο, που ήταν η τελευταία αποικία τους στην Ευρώπη και στην Εγγύς Ανατολή… Η διαφορά ήταν πως οι Άγγλοι μας έκαμαν τους καλούς με τη Δωδεκάνησο που δεν τους ανήκε, αλλά στην Κύπρο, που τους ανήκε, ήσαν οι γνωστοί στυγνοί αποικιοκράτες…
Στα δεκαεφτά του ο Ευαγόρας, μαθητής ακόμη του Λυκείου, εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ και στα 18 του συνελήφθη να μεταφέρει οπλοπολυβόλο. Για το λόγο αυτό καταδικάστηκε σε θάνατο… Κατά τη δίκη του ερωτήθηκε από τον Άγγλο δικαστή αν είχε να πει κάτι και εκείνος απάντησε ως ώριμος και με επίγνωση της πράξης του ήρωας: «Γνωρίζω ότι θα με καταδικάσετε σε θάνατο. Θα με κρεμάσετε, το ξέρω. Ό, τι έκαμα το έκαμα ως Έλληνας Κύπριος, που ζητά τη λευτεριά του. Εύχομαι να είμαι ο τελευταίος Κύπριος που θα αντικρύσω την αγχόνη. Ζήτω η Ένωσις της Κύπρου με την Μητέρα Ελλάδα! Τίποτε άλλο!».
Ο Παλληκαρίδης έδωσε εκουσίως τη ζωή του για την Ελλάδα. Λίγες ημέρες πριν από τον απαγχονισμό του Παλληκαρίδη, στις 3 Μαρτίου 1957, εκατοντάδες Άγγλοι στρατιώτες έκαψαν ζωντανό στο κρησφύγετό του, τον υπαρχηγό της ΕΟΚΑ Γρηγόρη Αυξεντίου. Να σημειωθεί ότι οι Άγγλοι δυνάστες τους ένωσαν μετά θάνατο, αφού τους έθαψαν σε κοινό τάφο στα φυλακισμένα μνήματα της Λευκωσίας…Μαζί τους σε αυτά και οι άλλοι ήρωες της ΕΟΚΑ που απαγχονίστηκαν ή εκτελέστηκαν από τους Άγγλους. Όλοι τους ήσαν άξιοι συνεχιστές των ηρώων Ελλήνων που αγωνίστηκαν για Ελευθερία και Αξιοπρέπεια εναντίον πολύ υπερτέρων δυνάμεων των εχθρών, από τον Μαραθώνα, τις Θερμοπύλες και τη Σαλαμίνα, έως την Κωνσταντινούπολη, το 1821, το 1904, το 1912, το 1940….
Εμείς λοιπόν οι Έλληνες, οι απόγονοι του Παλληκαρίδη και όλων των ηρώων, τους χρωστάμε την ύπαρξή μας και τη θέση μας στην Ευρώπη και στην παγκόσμια ιστορία. Το χρέος μας αυτό σημαίνει ότι οφείλουμε να έχουμε το ίδιο φρόνημα, τις ίδιες αξίες, τα ίδια ιδανικά με αυτούς, να έχουμε αξιοπρέπεια και αγωνιστικότητα ανεξάρτητα με το ποιος είναι απέναντί μας και μας απειλεί. Για την Κύπρο συγκεκριμένα οφείλουμε να μένουμε σταθεροί στις αποφάσεις του ΟΗΕ και στις αρχές της ΕΕ, να μην αποδεχόμαστε σχέδια τύπου Ανάν, και να αποκρούομε απολύτως κάθε πρόταση κατάργησης ή φαλκίδευσης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Οι εθνικοί μας ήρωες διαχρονικά έβαζαν την επιβίωση του Έθνους και την ελευθερία της Πατρίδας μας πάνω από τη ζωή τους. Δεν είναι λοιπόν δυνατό να είμαστε απόγονοί τους και στη ζωή μας να βάζουμε σε προτεραιότητα την ηδονή. Δεν είναι δυνατό στη θυσία και στο χρέος να προτάσσουμε την τρυφηλότητα, τη δουλοπρέπεια. Και όμως… Είναι λυπηρό πως ενώ αντιμετωπίζουμε προφανείς κινδύνους ως Έθνος υπάρχουν Έλληνες που πολεμάνε τις παραδοσιακές μας αξίες της Φιλοπατρίας, της Οικογένειας, της Γλώσσας.-
Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου