Η Μονεμβασία ή Μονεμβασιά ή Μονεμβαζία ή Μονοβάσια, γνωστή στους Φράγκους ως Μαλβαζία, είναι μια μικρή ιστορική πόλη της ανατολικής Πελοποννήσου, του Δήμου Μονεμβασιάς, στο Νομό Λακωνίας.
Είναι περισσότερο γνωστή από το μεσαιωνικό φρούριο, επί του ομώνυμου "Βράχου της Μονεμβασίας", που αποτελεί στην κυριολεξία μικρή νησίδα που συνδέεται με γέφυρα σε σχηματιζόμενο λαιμό συνολικού μήκους 400 μέτρων με τη σημερινή παράλια αππέναντι από την πόλη επί της λακωνικής ακτής. Από γεωφυσικής απόψεως αποτελεί ένα τόμπολο (tombolo). Στα διασωθέντα κτήρια και τις δομές στο κάστρο περιλαμβάνονται αμυντικές κατασκευές του εξωτερικού κάστρου και αρκετές μικρές βυζαντινές εκκλησίες.
