Η Τουρκία ποτέ δεν έκρυψε πόσο σημαντική είναι για αυτήν η Λιβύη. Στην αφρικανική χώρα, που περισσότερο από μια δεκαετία κατασπαράζεται από ένα καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο, έχει βρει την καλύτερη ευκαιρία για να προωθήσει τα συμφέροντά της. Όπως παραδέχτηκε ο Τούρκος υπουργός των Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, η Λιβύη έχει αναχθεί σε γεωστρατηγικό κέντρο και σημείο αναφοράς για την Τουρκία, αφού με το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο που υπέγραψαν οι δύο χώρες της εξασφάλισε ένα έρεισμα ύπαρξης στη Μεσόγειο. Της έδωσε τις ισορροπίες που έψαχνε η Άγκυρα, γιατί δεν είχε σε ποια άλλη χώρα να στηριχτεί.
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, όπως και άλλοι Τούρκοι αξιωματούχοι, θεωρούν πως τα μνημόνια του 2019 και του 2022 ήρθαν για να μείνουν και κάποια στιγμή θα παραγάγουν και αποτελέσματα. Όμως, πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Αίγυπτος, που θίγονται τα συμφέροντά τους, έχουν αντιδράσει στις συμφωνίες μεταξύ της Λιβύης και της Τουρκίας, που επιχειρούν να μοιράσουν ξανά την τράπουλα μεταξύ τους, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους το διεθνές δίκαιο.
Την περασμένη Τρίτη σε μια αποφασιστική κίνηση ο Αιγύπτιος πρόεδρος, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, υπέγραψε ένα προεδρικό διάταγμα με το οποίο η χώρα του οριοθετεί μονομερώς τα θαλάσσια σύνορά της με τη Λιβύη, αγνοώντας έτσι με αυτή την κίνηση πλήρως το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο. Η στάση αυτή ξεκάθαρα υποδηλώνει ότι για το Κάιρο το τουρκολιβυκό μνημόνιο αποτελεί γράμμα κενό περιεχομένου και πως πιθανές οριοθετήσεις πρέπει να γίνουν με εντελώς διαφορετική λογική από εκείνη που επιχειρεί να επιβάλει μονομερώς η Άγκυρα.
Το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο ήταν ούτως ή άλλως παράνομο. Όμως η κίνηση της Αιγύπτου αφενός το αποδυναμώνει και αφετέρου στέλνει αποφασιστικό μήνυμα προς την Τουρκία, ενώ την ίδια στιγμή δημιουργεί ένα ανάχωμα στα σχέδια της δεύτερης να ενεργεί χωρίς να λαμβάνει υπόψη της, όλους τους άλλους. Παράλληλα υπενθυμίζει στην κυβέρνηση Ερντογάν πως η εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Η Αίγυπτος προχώρησε μεθοδικά και δυναμικά στοχεύοντας τον πιο αδύναμο κρίκο, τη Λιβύη, η οποία βαθιά διαιρεμένη, όπως είναι, δεν έχει τις απαραίτητες δυνάμεις για να αντιδράσει. Έδειξε, πως παραμένει ένας ισχυρός παίχτης στην περιοχή, που μπορεί να βάζει τρικλοποδιές σε όσους πλήττουν τα συμφέροντά της, αν αυτό χρειαστεί. Είτε αρέσει σε κάποιους είτε όχι στην Ανατολική Μεσόγειο η Αίγυπτος είναι παράγοντας που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
Της Ξένιας Τούρκη από τον Φιλελεύθερο
