Οι Γερμανοί αποκαλούν τη Μεραρχία Εντελβαις «άσπιλη» και «ηρωική», αλλά η πραγματική ιστορία της αποτελεί όνειδος και εξοργίζει για τα εγκλήματά της.
Μέσα σε λίγους μήνες κατέκαψε εκατοντάδες χωριά και έκανε τα ολοκαυτώματα στο Kομμένο της Άρτας, στους Λιγκιάδες Ιωαννίνων, στη Μουσιωτίτσα, ενώ εξολόθρευσε τον εβραϊκό πληθυσμό των Ιωαννίνων. Υπολογίζεται ότι σκότωσαν πάνω από 2.500 άμαχους στην Ήπειρο, αλλά και 10.000 Ιταλούς αιχμαλώτους της λεγόμενης μεραρχίας Άκουι. Ακόμα οργάνωσαν τους Τσάμηδες στην Παραμυθιά για την εξόντωση των προκρίτων. Η μεραρχία Εντελβάις δολοφόνησε άμαχους με το πρόσχημα των αντιποίνων.
Βίασε, έκλεψε και ερήμωσε δεκάδες χωριά .
Μουσιωτίστα και Κομμένο
Στα ολοκαυτώματα στη Μουσιωτίτσα Ιωαννίνων με 152 νεκρούς και στο Κομμένο Άρτας, όπου φονεύθηκαν 317 άνδρες, γυναίκες και μωρά παιδιά, όπου έγιναν ειδεχθή εγκλήματα, χωρίς ποτέ να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους. Μάλιστα κάποιοι από αυτούς έγιναν επιφανή στελέχη της μεταπολεμικής Γερμανίας. Στο Κομμένο Άρτας δεν σεβάστηκαν ούτε τη χαρά του χωριού. Την προηγούμενη μέρα είχε γίνει γάμος και οι Γερμανοί εκτέλεσαν χωρίς δισταγμό το ζευγάρι, τους καλεσμένους και ξεκλήρισαν την οικογένεια της νύφης.
Η συνεργασία της Εντελβάις με τους Τσάμηδες στο έγκλημα της Παραμυθιάς
Οι στρατιώτες της Εντελβάις συνεργάστηκαν με τους αλβανόφωνους κατοίκους της Θεσπρωτίας, τους λεγόμενους Τσάμηδες. Με επίσημα έγγραφα από τα γερμανικά αρχεία, τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξαν οι Γερμανοί σε συνεργασία με τους Τσάμηδες, το καλοκαίρι του 43, στη Θεσπρωτία. Σκότωσαν κατοίκους, ενώ άλλους τους έστειλαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, βίασαν γυναίκες και άρπαξαν περιουσίες. Εκτέλεσαν και τους πιο επιφανείς πολίτες της Παραμυθιάς Θεσπρωτίας, 49 πρόκριτους με το πρόσχημα των αντιποίνων.
Η σφαγή στους Λιγκιάδες
Η δολοφονία ενός και μόνο Γερμανού αξιωματικού από αντάρτες, αν και τυχαία, ήταν αρκετή για να ανοίξει ένας νέος κύκλος αίματος από την Εντελβάις. Στις 3 Οκτωβρίου του 1943 έσφαξαν και έκαψαν συνολικά 86 κατοίκους στους Λιγκιάδες Ιωαννίνων. Τα περισσότερα ήταν γυναικόπαιδα.
Ο επίλογος στις μπυραρίες.
Κάθε χρόνο, την Πεντηκοστή, στο Μίτενβαλντ της Βαυαρίας, βετεράνοι του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και νοσταλγοί του ναζιστικού παρελθόντος, συναντώνται και θυμούνται τα «ηρωικά» κατορθώματα της γερμανικής μεραρχίας, Εντελβάις. Μόνο που τα αυτά «κατορθώματα» δεν είναι τίποτα άλλο από ατιμώρητα εγκλήματα πολέμου κατά του άμαχου πληθυσμού. Δήμαρχος στην περιοχή υπήρξε ο γιός του αιμοσταγούς συνταγματάρχη Ζάλμινγκερ, ο οποίος ευθύνεται για τις περισσότερες σφαγές. Όταν επιχείρησαν να τον συναντήσουν εκπρόσωποι από τα μαρτυρικά χωριά της Ηπείρου, αρνήθηκε να τους δει.
