Έπειτα από μια σειρά συμφωνιών που υπογράφηκαν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Erdoğan στην Αθήνα για την άμβλυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, περιμέναμε να έρθουν στην Ελλάδα Τούρκοι φοιτητές και εταιρείες μπακλαβάδων. Αντ’ αυτού, ήρθε αναπάντεχα ο προπονητής ποδοσφαίρου Fatih Terim. Λαμβάνοντας υπόψη το μητρώο του, ας ελπίσουμε ότι ο Terim δεν αποτελεί μέρος του πακέτου συμφιλίωσης των δύο χωρών.
Δεν ξέρω σχεδόν τίποτα από ποδόσφαιρο και δεν μπορώ να γνωρίζω τι σκέφτηκαν οι υπεύθυνοι του Παναθηναϊκού. Ωστόσο, η ξαφνική άφιξη του 70χρονου Terim, ο οποίος έχει μια καριέρα γεμάτη ακραίες διακυμάνσεις και έχει αποσυρθεί εδώ και σχεδόν δύο χρόνια, μου φαίνεται παράξενη. Είναι επίσης σχεδόν απίθανο, για όποιον γνωρίζει λίγα πράγματα για την Τουρκία, να είναι ανεξάρτητη από την πρόσφατη υπόθεση απάτης που φέρει το όνομά του.
Τους τελευταίους μήνες, η Τουρκία συγκλονίζεται από ένα σκάνδαλο οικονομικής απάτης. Το λεγόμενο «Fatih Terim Fund» είναι ένα σύστημα ponzi ή «πυραμίδα», όπως είναι πιο γνωστό, με πρωταγωνίστρια –φαινομενικά– τη διευθύντρια του καταστήματος μιας τράπεζας δίπλα στο γήπεδο της Γαλατασαράι. Από αυτήν την ιστορία των πολύ διάσημων ποδοσφαιριστών και επιχειρηματιών που έχουν πέσει θύματα της απληστίας τους, θα μπορούσε να προκύψει μια εξαιρετική ταινία από τους αδελφούς Coen. Με τις συμβουλές και την ευλογία του Terim και με εξαιρετικά παράλογες υποσχέσεις (μέχρι 300% επιτόκιο!), παρέδωσαν πολλά εκατομμύρια δολάρια σε τσάντες χωρίς απόδειξη παραλαβής στην εν λόγω κυρία.
Φυσικά και χάθηκαν τα χρήματα και έχουν ήδη συλληφθεί επτά άτομα ενόσω οι έρευνες για τη συγκεκριμένη υπόθεση βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Η τραπεζίτισσα για την οποία ο Fatih Terim δήλωνε ότι είναι «τόσο κοντά μου όσο η κόρη μου» δικάζεται, με την προβλεπόμενη ποινή φυλάκισης να φτάνει ακόμα και τα 226 έτη. Κάθε μέρα έρχονται στην επιφάνεια νέες σκανδαλώδεις λεπτομέρειες. Και, απ’ όσο διαβάζω στα τουρκικά ΜΜΕ, το όνομα του Terim ακόμα δεν περιλαμβάνεται στον φάκελο της υπόθεσης – ούτε ως θύμα ούτε ως μάρτυρας. Μάλλον αυτό είναι κάτι που μπορεί να συμβεί μόνο στην Τουρκία ή σε χώρες που βρίσκονται στην ίδια «λίγκα» με αυτήν. Ό,τι κι αν κάνουν συγκεκριμένοι άνθρωποι έχουν απόλυτη ασυλία από το καθεστώς, αρκεί το μπέρδεμα να μην καταλήξει να αγγίξει τον «αρχηγό».
Ο Murathan Mungan, ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή ποιητές της Τουρκίας, είχε πει χαρακτηριστικά για την τουρκική νοοτροπία: «Μπορείς να γίνεις οτιδήποτε στην Τουρκία, μόνο ρεζίλι δεν μπορείς». Πρόκειται για μια φράση που ενσαρκώνεται στο πρόσωπο του Fatih Terim. Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, η ποδοσφαιρική του ζωή θα είχε τελειώσει εξαιτίας των περιστατικών στα οποία είχε εμπλακεί από τη δεκαετία του ’70. Ωστόσο, επειδή βρίσκεται στην Τουρκία, τον αποκαλούν έως και «αυτοκράτορα».
Μπορείτε να διαβάσετε για τα πολυάριθμα περιστατικά του στα αρχεία των εφημερίδων: να χειροδικεί ή να φτύνει στο πρόσωπο τον διαιτητή, σε άλλη περίπτωση να τον ρίχνει κάτω με κουτουλιά, να βρίζει τον διαιτητή και να ακούγεται ακόμη και σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση, να απειλεί τον διαιτητή στα αποδυτήρια μετά το τέλος του αγώνα, να κλοτσάει παίκτες, να γρονθοκοπεί τον αντίπαλό του, να έχει δεχθεί κόκκινη κάρτα αλλά να αρνείται να αποχωρήσει από το γήπεδο και να προκαλεί τις κερκίδες πριν απομακρυνθεί βίαια από την αστυνομία, να βρίζει παιδιά, να εισβάλλει σε νυχτερινά κέντρα, να σπάει το κεφάλι ενός άνδρα που έστειλε λουλούδια σε μια ηθοποιό που του άρεσε, να τα βάζει με αστυνομικό και να του ρίχνει κουτουλιά, και άλλα πολλά.
Στα τουρκικά ΜΜΕ γράφτηκε και ειπώθηκε πολλές φορές ότι τον προστάτευαν και τον έσωζαν «ευνοούμενοι φίλοι» και «κρυφά χέρια». Κάθε φορά, ακόμα και στις τιμωρίες που του επιβλήθηκαν, «έπεσε στα μαλακά». Και ο ίδιος δήλωνε στις συνεντεύξεις του: «Τίποτα δεν θα μου συμβεί. Έχω μπάρμπα στην Κορώνη».
Γνωρίζουμε πολύ καλά ένα τουλάχιστον από αυτά τα κρυφά χέρια. Ο Terim δεν έκρυψε ποτέ το γεγονός ότι είναι ο κολλητός του Mehmet Ağar, του βαθύτερου και πιο σκοτεινού «πρίγκιπα» του τουρκικού κράτους. Για να καταλάβετε, ο Ağar κατηγορήθηκε για τις εξαφανίσεις και τις δολοφονίες εκατοντάδων ανθρώπων, κυρίως Κούρδων αντιφρονούντων, τη δεκαετία του ’90, όταν ήταν πρωθυπουργός η Tansu Çiller, και αργότερα φυλακίστηκε με την κατηγορία της «ηγεσίας εγκληματικής οργάνωσης». Υπάρχουν, επίσης, πολύ σοβαροί ισχυρισμοί ότι ο Ağar είναι ένας από τους σημαντικότερους πυλώνες του εμπορίου κοκαΐνης στη Μέση Ανατολή. Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, η ακριβής φύση του οποίου είναι ακόμη άγνωστη, οι άνδρες του Ağar κάλυψαν και πάλι τις θέσεις στη γραφειοκρατία της ασφάλειας που είχαν εκκενωθεί από τους Γκιουλενιστές. Παρ’ όλες τις αγωγές και καταγγελίες εναντίον του, παρέμεινε, για άλλη μια φορά, στο απυρόβλητο.
Επομένως, κατά τη εκτίμησή μου, ο Terim είναι ένα από τα σύμβολα της παρακμής που έχει επέλθει στην Τουρκία. Συμβολίζει ό,τι χειρότερο έχει συμβεί στη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες. Είναι «αυτοκράτορας» στη βασιλεία της αμάθειας, αδυνατώντας έως και να εκφέρει δύο λέξεις μαζί. Ο νόμος δεν ισχύει γι’ αυτόν. Πάντα έχει δίκιο και πάντα θυματοποιείται όταν δεν είναι νικητής. Πάντα κάποιος άλλος φταίει. Ο διαιτητής, ο Τύπος, ο ιδιοκτήτης του κεμπαπτζίδικου που έστησε μαγαζί δίπλα στην επιχείρηση του γαμπρού του… Και, εκτός των άλλων, έχει αποκτήσει κακή φήμη για την υπερβολική φιλαργυρία του.
Δεν χρειάζεται να είστε κλινικός ψυχολόγος για να διαγνώσετε ότι πάσχει από πολλαπλές διαταραχές προσωπικότητας. Αρκεί να παρακολουθήσετε μια πεντάλεπτη συνέντευξή του. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα αποτύχει στο γήπεδο βέβαια. Όμως, ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του, που πρέπει να έχουν υπόψη οι οπαδοί, είναι ότι πάντα βρίσκει μια δικαιολογία όταν ζορίζεται, δημιουργεί ανούσιες εντάσεις με τη διοίκηση, παραιτείται και το σκάει με την πρώτη πτήση.
Σύμφωνα με την είδηση της εφημερίδας Cumhuriyet, οι τραπεζικοί λογαριασμοί του Terim άρχισαν να εξετάζονται πριν από δέκα ημέρες. Δεν ξέρω αν θα βγει κάτι από αυτό, αλλά δεν μπορεί κανείς να μην αναρωτηθεί αν ο κολλητός του Ağar συμβούλεψε τον Terim ότι θα ήταν καλό να μείνει μακριά από την Τουρκία για λίγο καιρό μέχρι να καλυφθεί και αυτή η υπόθεση. Υποθέτω ότι κάποια μέρα θα μάθουμε αν πρόκειται για μια απλή ποδοσφαιρική μεταγραφή ή όχι.
Θέλατε και να μειώσετε τη βία στα γήπεδα; Με τέτοιους τύπους, καλή επιτυχία!
ΥΓ. Η δίκη της τραπεζίτισσας ξεκίνησε και ήδη οι δηλώσεις της για τον Terim άρχισαν να δημοσιεύονται στις εφημερίδες. Η αναχώρησή του από την Τουρκία, τέσσερις ημέρες πριν από την έναρξη της δίκης, μοιάζει πλέον όλο και περισσότερο με απόδραση.
του Σουκρού Ιλιτζάκ από την ιστοσελίδα a8inea.com