Δευτέρα 9 Οκτωβρίου 2017

Αγώνας θυσίας και μνήμης για το Ναζιστικό Ολοκαύτωμα στα Κερδύλια Σερρών


Θ. Μαλκίδης 

Αγώνας μνήμης για τους  δολοφονημένους από τους Ναζί στα Κερδύλια

Μια από τις μεγαλύτερες σφαγές στα χρόνια της Γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα τιμήθηκε με αγώνα μνήμης που διοργάνωσε  ο  Δήμος Αμφίπολης, ο Πολιτιστικός σύλλογος Νέων Κερδυλλίων του οποίου ήταν και ιδέα, ο  ΣΕΓΑΣ  και ο σύλλογος Μαραθωνοδρόμων Σερρών, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στις 8  Οκτωβρίου 2017 .



Το Ολοκαύτωμα στα Άνω και Κάτω Κερδύλια αφορά τη σφαγή πάνω από  200 Ελλήνων , οι οποίοι  εκτελέστηκαν από τους Ναζί. Ξημερώματα της 17 Οκτωβρίου 1941, δύο λόχοι του 220ου Τάγματος Σκαπανέων της Βέρμαχτ με δύναμη 250 ανδρών υπο τις διαταγές των λοχαγών Βέντλερ και  Σράινερ ξεκίνησαν από τον Σταυρό Θεσσαλονίκης για τα Κερδύλια. Φτάνοντας κοντά στα χωριά άφησαν τα αυτοκίνητα, άρχισαν να ανεβαίνουν από τρία σημεία και περικύκλωσαν τα Άνω Κερδύλια από την θέση Στρόβολο και τα Κάτω Κερδύλια από την θέση Λειβάδια. 
Οι Ναζί συγκέντρωσαν τους άρρενες κατοίκους μεταξύ 16 και 60 χρόνων στις θέσεις Αλώνια και Κούτρες. Οι γυναίκες και τα παιδιά αρχικά συγκεντρώθηκαν στα σχολεία και στη συνέχεια, αφού είχαν απομακρυνθεί οι άντρες, τους επιτράπηκε να πάρουν μαζί τους όσα πράγματα μπορούσαν και να φύγουν προς το Καστρί και την Ευκαρπία ενώ κλείδωσαν σε κοινοτικό κατάστημα 23 υπερήλικες, οι οποίοι αργότερα κινδύνεψαν από την πυρπόληση του χωριού. Στις 09.00 το πρωί δόθηκε το σήμα με μια φωτοβολίδα, και οι Γερμανοί στρατιώτες άρχισαν να εκτελούν άρρενες κατοίκους ηλικίας από 16 μέχρι 60 ετών. Από την εκτέλεση εξαιρέθηκαν στο Άνω Κερδύλιο δεκαεπτά άτομα άνω των εξήντα ετών, μεταξύ των οποίων ο ιερέας, ο δάσκαλος και ο δασοφύλακας και στο Κάτω Κερδύλιο δέκα γέροντες. Οι άνθρωποι αυτοί χρησιμοποιήθηκαν μετά το τέλος των εκτελέσεων για την ταφή των νεκρών.

Σύμφωνα με τις μεταπολεμικές λίστες εκτελεσθέντων ο αριθμός των νεκρών ανήλθε σε 214 άτομα. Οι εκθέσεις των τότε αστυνομικών αρχών και της Γενικής Διοίκησης Μακεδονίας έκαναν λόγω για 211-212 εκτελεσθέντες ενώ οι γερμανικές αρχές κατοχής για 207. Στην έκθεση που συνέταξε μεταπολεμικά το Ελληνικό Εθνικό Γραφείο Εγκλημάτων Πολέμου αναφέρεται ότι οι νεκροί ήταν 222, ενώ ο Γιάννης Παπασυμεών στο βιβλίο του για την καταστροφή των Κερδυλίων δημοσιεύει κατάσταση 230 ατόμων. Τα χωριά δεν ξανακατοικήθηκαν και οι εναπομείναντες κάτοικοι έκτισαν αργότερα το 1955 τον  οικισμό των Νέων Κερδυλίων.  Το ολοκαύτωμα των Κερδυλίων θεωρείται η πρώτη ομαδική εκτέλεση αμάχων από τα στρατεύματα κατοχής στην Βόρεια Ελλάδα κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.




Φωτογραφίες Μιχάλης Θεοχαρίδης


Αποτέλεσμα εικόνας για κερδύλια μνημείο