Οι τρεις σοροί των Ελλήνων, χωρίς ταυτοποίηση, του αεροσκάφους Νοράτλας. Κύπρος 1974
Επιχείρηση "Νίκη" ονομάστηκε η μυστική στρατιωτική αποστολή
της Ελλάδας την 21η προς τη 22α Ιουλίου 1974 προς την Κύπρο,
με σκοπό την αερομεταφορά καταδρομέων στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας για να αποκρούσουν την τουρκική εισβολή.
Τα αεροσκάφη, που απογειώθηκαν από τη Σούδα της Κρήτης, ήταν
20 Nord 2501 Nor-atlas και 10 C-47 Dakota της Ελληνικής
Πολεμικής Αεροπορίας και θα μετέφεραν καταδρομείς με πλήρη οπλισμό. Δεν κατάφεραν όλα να απογειωθούν.
Aλλά και κατά την προσγείωσή τους στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, αφού κατόρθωσαν να ξεφύγουν από τα τουρκικά πυρά πετώντας χαμηλά και μπαίνοντας στην Κύπρο από δυτικά μέσω της βάσεως Ακρωτηρίου, όσα απογειώθηκαν, έγιναν στόχος φίλιων πυρών, εφόσον εκλήφθηκαν κατά λάθος ως εχθρικά…
Στη διάρκεια της επιχείρησης βλήθηκαν όλα τα αεροσκάφη και καταρρίφθηκε ένα, με συνέπεια να βρουν φρικτό θάνατο όλοι οι επιβαίνοντες σ' αυτό, πλην ενός, του Καταδρομέα Ζαφειρίου.
Είκοσι επτά λοκατζήδες και τέσσερις αξιωματικοί της πολεμικής αεροπορίας καθώς και δύο λοκατζήδες από άλλο αεροσκάφος, έχασαν την ζωή τους την αποφράδα εκείνη νύχτα.
Σήμερα 43 χρόνια μετά από την τραγική εκείνη νύκτα εντοπίστηκαν
και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA τα λείψανα 15 επιβαινόντων του Νοράτλας, τα οποία ήταν θαμμένα κάτω από τον Τύμβο της Μακεδονίτισσας μαζί με το αεροσκάφος για 43 χρόνια (άλλα λείψανα είχαν ταφεί από τις πρώτες μέρες στη Λακατάμια).
Ήδη, τα λείψανα των 15 καταδρομέων έχουν μεταφερθεί και ταφεί στις γενέτειρές τους.
Μέχρι σήμερα έχουν ταυτοποιηθεί τα λείψανα ή μέρος των λειψάνων 28 καταδρομέων και μελών του πληρώματος.
χημικού ψεκασμού, ενώ φυλάσσονταν στο οστεοφυλάκιο του Τύμβου της Μακεδονίτισσας, με αποτέλεσμα να έχει καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό το DNA τους και να είναι εξαιρετικά δύσκολο σήμερα να ταυτοποιηθούν.
Τα οστά των μη ταυτοποιηθέντων των 15 καταδρομέων του μεταγωγικού αεροσκάφους Noratlas, σύμφωνα με την επιθυμία των οικείων τους. Τα οστά τοποθετήθηκαν σε τρία οστεοφυλάκια, σκεπασμένα με την ελληνική και την κυπριακή σημαία και ενταφιάστηκαν σε δύο ορύγματα, στη κορυφή του ταφικού μνημείου
Αξιοσημείωτα όμως είναι και τα προσωπικά αντικείμενα των 31, αντρών που σκοτώθηκαν προτού καν πατήσουν το πόδι τους στην Κύπρο, τα οποία βρέθηκαν ανάμεσα στα συντρίμμια
και τις σορούς. Τέσσερις δεκαετίες μετά από το χώμα ξεθάφτηκαν σταυροί, στρατιωτικός εξοπλισμός (κράνος, όπλο, παγούρι), λουρί ρολογιού, μπαταρίες, καλώδια ακόμη και ένα χαρτονόμισμα των 1.000 δραχμών.
Τα υλικά ευρήματα για μια περίοδο φυλάσσονταν σε χώρο
δίπλα στον Τύμβο, για να μπορούν να τα βλέπουν οι επισκέπτες.
Στη συνέχεια, τα Υπουργεία Άμυνας Κύπρου και Ελλάδας
ήρθαν σε συμφωνία να φυλαχθούν σε άλλον χώρο τα πιο μεγάλα κομμάτια του αεροσκάφους.
Έτσι, η Ελλάδα έχει ζητήσει να της δοθεί ένα κομμάτι για να εκτίθεται μόνιμα στο Πολεμικό Μουσείο της Αεροπορίας στην Αθήνα, ενώ ο Έλληνας υπουργός Άμυνας έχει ζητήσει να δημιουργηθεί και ένα μικρό μουσείο ειδικά για το Νοράτλας
στην ΕΛΔΥΚ ή σε κάποιον άλλον χώρο αναφοράς στην Κύπρο. Αντίστοιχα, κάποιον χώρο για φύλαξη των συντριμμιών του Νοράτλας αναμένεται να δημιουργήσει και η Εθνική Φρουρά.