Του Αλέκου Μιχαηλίδη
📌 Οι απαιτήσεις του Μπαχτσελί, οι απάνθρωπες
συνθήκες στην Καλόλιμνο, η πολιτική λύση στο
κουρδικό ζήτημα
Ο ιστορικός ηγέτης των Κούρδων Αμπντουλλάχ Οτσαλάν είναι σήμερα 75 ετών. Βρίσκεται απομονωμένος στο νησί της Καλολίμνου (Ιμραλί) στην Προποντίδα από τον Φεβρουάριο του 1999 όταν συνελήφθη μετά από προδοσία από πράκτορες των Τουρκικών Μυστικών Υπηρεσιών στο κενυάτικο Ναϊρόμπι.
Καταδικάστηκε σε θάνατο στις 26 Ιουνίου 1999, αλλά η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη το 2002, όταν η Τουρκία κατάργησε τη θανατική ποινή. Φυλάσσεται από 1000 Τούρκους στρατιώτες σε εξαιρετικά απάνθρωπες και αυστηρές συνθήκες κράτησης, ενώ το 2007 υπήρξε υποψία ότι οι Αρχές τον δηλητηρίαζαν επίμονα.
Στις 21 Μαρτίου 2013, ο Οτσαλάν κάλεσε τους Κούρδους αντάρτες σε αποχώρηση και σε υπογραφή εκεχειρίας με την Τουρκία. Το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) κήρυξε κατάπαυση του πυρός, ωστόσο τη διαδικασία αποχώρησης των ανταρτών, διέκοψαν σφαγές του τουρκικού στρατού και επιθέσεις σε κουρδικές περιοχές. Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2014, ο Αμπντουλλάχ Οτσαλάν κάλεσε τους Κούρδους σε γενικευμένη αντίσταση κατά των τζιχαντιστών και προειδοποίησε τις Αρχές της Τουρκίας πως αν το ISIS καταλάβει το Κομπάνι και προχωρήσει σε σφαγές του κουρδικού πληθυσμού, με την ανοχή του τουρκικού στρατού, τότε οι ειρηνευτικές συνομιλίες θα τερματιστούν από το PKK.
Οι παραπάνω ήταν και οι τελευταίες παρεμβάσεις του Κούρδου ηγέτη, του οποίου η τύχη αγνοείται από τo 2021, όταν μίλησε με τον αδερφό του Μεχμέτ για τελευταία φορά, σε τηλεφώνημα που διακόπηκε απότομα από τις τουρκικές Αρχές. Με τους δικηγόρους του έχει να συναντηθεί ή να επικοινωνήσει από τις 7 Αυγούστου 2019, καθώς οι τουρκικές Αρχές προβάλλουν διάφορους ισχυρισμούς για να απαγορεύουν τις επαφές του με τον έξω κόσμο.
Στο παρόν πλαίσιο και ενώ έχει προηγηθεί το παραπάνω ιστορικό, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, πρόεδρος του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP), δηλαδή του πολιτικού βραχίονα των Γκρίζων Λύκων και κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, πρότεινε την υπό όρους αποφυλάκιση του Οτσαλάν, εφόσον αποκηρύξει δημοσίως και από το βήμα της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης την ένοπλη δράση και καλέσει τα μέλη του PKK να παραδώσουν τα όπλα τους. Φυσικά, ο Μπαχτσελί, αυτό το κάθαρμα που έχει βαμμένα τα χέρια του με αίμα, δεν κατονόμασε τον Οτσαλάν, ως ένδειξη υποτίμησης στο πρόσωπο του «αρχηγού της τρομοκρατίας», όπως τον αποκάλεσε.
Είχε προηγηθεί, την 1η Οκτωβρίου, η χειραψία του Μπαχτσελί με την ηγεσία του φιλοκουρδικού κόμματος DEM, κατά την τελετή έναρξης της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου στην Εθνοσυνέλευση, κάτι που ερμηνεύθηκε -από τουρκικά ΜΜΕ κυρίως- ως πρωτοβουλία για επίλυση του Κουρδικού Ζητήματος. «Θέλουμε να οικοδομήσουμε μαζί μια Τουρκία χωρίς τρομοκρατία», είπε και ο αρχιτρομοκράτης Ερντογάν, την ώρα που η συμπρόεδρος του φιλοκουρδικού DEM, Τουλάι Χατιμογουλαρί έβαλε τα πράγματα σε πιο σωστό πλαίσιο: «Αν πρόκειται να γίνει μια αρχή, αυτή πρέπει να είναι η άρση της απομόνωσης (του Οτσαλάν) αμέσως. Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την πρωτοβουλία για μια έντιμη ειρήνη», δήλωσε προσθέτοντας πως «συνομιλητής για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή και την Τουρκία είναι ο κύριος Αμπντουλλάχ Οτσαλάν, ο οποίος βρίσκεται υπό βαριά απομόνωση στο Ιμραλί».
Περί αυτού πρόκειται, λοιπόν, για να προλάβουμε όσους θα πιστώσουν (πάλι) τον Μπαχτσελί και τον Ερντογάν με καλές προθέσεις. Εδώ και χρόνια οι Κούρδοι μάχονται για μια ειρηνική διευθέτηση και για το δικαίωμα της ύπαρξής τους, ενώ είναι ενεργή η εκστρατεία «ελευθερία στον Οτσαλάν, πολιτική λύση στο κουρδικό ζήτημα». Ο ίδιος ο Άπο, άλλωστε, δήλωσε πολλές φορές ετοιμότητα να διαπραγματευτεί μια ειρήνη με το τουρκικό κράτος, αλλά δεν μπορεί να απαιτείται η εκκαθάριση του κουρδικού κινήματος, του PKK, πριν από κάποια συμφωνία. Οι Κούρδοι αντιστέκονται σε μια υπό εξέλιξη γενοκτονική εκστρατεία που συντηρεί το τουρκικό κράτος εναντίον τους εδώ και δεκαετίες, και θα συνεχίσουν να το κάνουν μέχρι να αναγνωριστούν τα δικαιώματά τους. Το δικαίωμα της ζωής, της ταυτότητας, της ελευθερίας, της αυτοδιάθεσης, της υπόστασης. Κι εμείς οφείλουμε να είμαστε στο πλευρό τους. Χωρίς αμφιβολία.
*Ο Οτσαλάν συναντήθηκε πριν λίγες μέρες με τον ανιψιό του, βουλευτή του φιλοκουρδικού Dem Parti Ομέρ Οτσαλάν στις φυλακές του Ιμραλί. Και όμως, αυτή η συνάντηση δεν λύνει το πρόβλημα, όταν οι δικηγόροι του έχουν να του μιλήσουν 4-5 χρόνια. Όταν ο πόλεμος εντείνεται από την πλευρά της Τουρκίας, η οποία θεωρεί πως το PKK θα παραδώσει τα όπλα επειδή ο Μπαχτσελί έδωσε το χέρι του σε μερικούς βουλευτές και έκανε μια δήλωση. Εξάλλου, μέρα που είναι, έχει πια καταστεί σαφές ότι λαοί όπως ο κουρδικός, επιμένουν να απαντούν ΟΧΙ στη συνθηκολόγηση με κάθε τίμημα.