Θ. Μαλκίδης
«Νέος Πόντος» Αλεξανδρούπολης: Ένας οικισμός - μάθημα ιστορίας
Ήταν πριν δέκα χρόνια όταν ο πρόεδρος του Συλλόγου Παλιννοστούντων Νομού Έβρου Αρθούρος Καραγκιοζίδης, μου ζήτησε να δώσω ονόματα στις οδούς του οικισμού «Νέος Πόντος» της Αλεξανδρούπολης, στα πλαίσια της σχετικής διαδικασίας που ακολουθείται. Από τότε οι οδοί Πόντου, Στράβωνος, Νικοπόλεως, Οινόης,Μητροπολίτη Χρυσάνθου, Αργοναυτών, Αμασείας, 19ης Μαΐου και δεκάδες ακόμη, « παραδίδουν» κάθε μέρα υπαίθρια μαθήματα ιστορίας....
1. Ο Ελληνισμός του Πόντου.
Ο Ελληνισμός του Πόντου μέσα από την πολυτάραχη πορεία του (διώξεις, εξισλαμισμοί, Γενοκτονία,προσφυγιά) έδειξε ότι μπορεί να ριζώσει και να προκόψει. Μία από τις περιοχές που εγκαταστάθηκαν οι Έλληνες του Πόντου μετά τη Γενοκτονία και την προσφυγιά, ήταν η Παλαγία (Ντάμια-Δάμια) Αλεξανδρούπολης. Εκεί εγκαταστάθηκαν Έλληνες της Αργυρούπολης, και άλλες περιοχές του Πόντου, δίνοντας στις οδούς του οικισμού ονόματα της πατρίδας.
Μετά από 70 χρόνια η Παλαγία έγινε ο χώρος εγκατάστασης Ποντίων αυτή τη φορά από την πρώην Σοβιετική Ένωση, σε ένα νέο οικισμό.
Ο Ελευθέριος Παυλίδης στο μεγάλης σημασίας του βιβλίο για τον Ελληνισμό της Ρωσίας, τονίζει στην εισαγωγή του τα εξής:«….κανενός τμήματος του εν διασπορά Ελληνισμού η ιστορία δεν συνδέεται τόσον στενά με την καθόλου ιστορίαν του Ελληνικού Έθνους, όσον στενά και αδιάσπαστα είναι συνδεδεμένην με αυτήν η ιστορία του Ελληνισμού της Ρωσίας. Και όχι μόνον με την αρχαίαν ημών ιστορίαν συνδέεται η ιστορία του Ελληνισμού της Ρωσίας, αλλά και με την ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος συνδέεται στενώτατα, και αυτή δε η ιδέα της συστηματικής οργανώσεως των ενεργειών δια την ανεξαρτησίαν του Έθνους, ύστερα από πολλών αιώνων δουλείαν, εγεννήθη και εξεκολάφθη εις τα σπλάχνα του Ελληνισμού της Ρωσίας».
Κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας οι Έλληνες καταφεύγουν στην πρώην Σοβιετική Ένωση και το 1918 ο πληθυσμός των Ελλήνων ανέρχεται σε 700.000. Το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων, που παρέμειναν στη Σοβιετική Ένωση, παρά τις διώξεις κατά τη διάρκεια της σταλινικής περιόδου, κατόρθωσε να επιζήσει και να διατηρήσει την ταυτότητά του έως την εποχή της περεστρόικα, όπου πλέον οι Έλληνες διεκδίκησαν την ύπαρξή τους.
Λίγο αργότερα πάνω από 200.000 ήρθαν στην Ελλάδα μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991.
2. Η Αλεξανδρούπολη και ο οικισμός των νεοπροσφύγων «Πόντος»
Αρκετοί από τους Έλληνες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης εγκαταστάθηκαν στην Αλεξανδρούπολη και ειδικότερα στην Παλαγία, όπου δημιουργήθηκε ο οικισμός από το Εθνικό Ίδρυμα Υποδοχής και Αποκατάστασης Παλινοστούντων Ομογενών Ελλήνων.
Εκεί στην Παλαγία Αλεξανδρούπολης έφτασαν κατατρεγμένοι οι νεοπρόσφυγες, που μέσα από τη φτώχεια,και δυσκολίες κράτησαν ζωντανή μέσα στην ψυχή τους την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον, αντιμετωπίζοντας με καρτερικότητα τις δυσκολίες της προσφυγιάς στη νέα πατρίδα.
Ο οικισμός των λυόμενων μετατράπηκε μετά από εργασία,κόπο και μόχθο, οικίες που στεγάζουν τα όνειρα των νεοπροσφύγων, εκεί όπου δόθηκαν ονομασίες στις οδούς και στις πλατείες, όπως, Πόντου, Στράβωνος, Νικοπόλεως, Οινόης,Μητροπολίτη Χρυσάνθου, Αργοναυτών, Αμασείας, Κανονίδη, 19ης Μαΐου.
Η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της Αλεξανδρούπολης
No 573 επιβεβαίωσε τις προτάσεις μας και ο οικισμός «Νέος Πόντος» απέκτησε τις ονομασίες που θα έπρεπε να έχει κάθε Ποντιακός και γενικότερα προσφυγικός οικισμός στην Ελλάδα. Είναι ένα παράδειγμα προς μίμηση, στον οικισμό «Νέος Πόντος» των νεοπροσφύγων της Αλεξανδρούπολης, ότι ο Πόντος και η ιστορία του ζει!
