Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2009

Για τους αγνοούμενους στην Κύπρο




ΚΥΠΡΟΣ –ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ. ΕΝΑ ΔΙΑΡΚΕΣ ΕΓΚΛΗΜΑ
Συνέντευξη του Φάνη Μαλκίδη στο ραδιόφωνο και την εφημερίδα ΧΡΟΝΟΣ της Κομοτηνής για την κυνική ομολογία του Αττίλα Ολγκάτς για τη δολοφονία Ελλήνων αιχμαλώτων


Δήμος Μπακιτζάκης (ΔΜ) Μια επίκαιρη συνέντευξη με το θάρρος της γνώμης που διακρίνει τον λέκτορα του ΔΠΘ Φάνη Μαλκίδη καταχωρούμε σήμερα με αφορμή την κυνική ομολογία του Τούρκου ηθοποιού που ομολόγησε εγκληματικές ενέργειες, ενώ προ του κινδύνου να βρεθεί υπόλογος προσπάθησε να τα μαζέψει μιλώντας για κινηματογραφικό σενάριο επιστημονικής φαντασίας που απέχει από την πραγματικότητα… Ο κ. Μαλκίδης αναφέρεται στο γεγονός ότι μπορεί να κινηθεί η διαδικασία εναντίον του Τούρκου ηθοποιού και να καταδικασθεί, την ίδια στιγμή που η ελλαδική ηγεσία κράτησε χαμηλούς τόνους, ενώ η Κυπριακή πλευρά αντέδρασε πιο οργανωμένα. Ο κ. Μαλκίδης απαντά σε ερωτήσεις φωτίζοντας την ιστορία αυτή που μας αναστάτωσε όλους.
Το σχόλιό σας κ. Μαλκίδη σχετικά με τον Τούρκο ηθοποιό Αττίλα Ολγκάτς που δήλωσε πρόσφατα ότι εκτέλεσε 10 Έλληνες αιχμαλώτους στην Κύπρο. Το θέμα έχει πάρει διαστάσεις προφανώς και από την κυπριακή αλλά και από την ελληνική πολιτεία και εύλογο είναι μια τέτοια μαρτυρία ενός ανθρώπου μετά από τόσα χρόνια που συνιστά μάλιστα και έγκλημα πολέμου και δεν υπάρχει παραγραφή, θα έχει κάποιες διαστάσεις. Δώστε μας το στίγμα τι ακριβώς έγινε και τι ακριβώς θα συμβεί από εδώ και πέρα.


Φάνης Μαλκίδης (ΦΜ) Φαντάζομαι ότι συμφωνούμε αρχικά πως το ζήτημα των αγνοουμένων της κυπριακής τραγωδίας του 1974 είναι ένα ζήτημα πολύ ευαίσθητο και κυρίως πολύ ανθρώπινο, το οποίο μετά από 35 χρόνια πρώτον δεν έχει λήξει και δεύτερον συνεχίζει να απασχολεί όχι μόνο τις οικογένειες των αγνοουμένων αλλά και πάρα πολλούς οι οποίοι προφανώς θέλουν να δουν τι έχουν γίνει αυτοί οι άνθρωποι.

ΔΜ Ποτέ δεν δόθηκε επίσημη απάντηση κ. Μαλκίδη.
ΦΜ Ναι, το πρώτο σχόλιο είναι αυτό. Το δεύτερο είναι ότι είναι ένα ζήτημα το οποίο δεν είναι στιγμιαίο. Δηλαδή όταν κάποιος άνθρωπος μετά από ένα έγκλημα εις βάρος του χάνει τη ζωή του, είναι ένα θύμα το οποίο μνημονεύεται από τους δικούς του ανθρώπους αλλά και από τους άλλους ανθρώπους ως ένα θύμα, ως ένας άνθρωπος που έχασε την ζωή του. Αυτό είναι σαφές και έχει πολύ συγκεκριμένες διαστάσεις. Είναι πλέον νεκρός. Σε ό,τι αφορά όμως το ζήτημα των αγνοουμένων, εδώ και πάρα πολλά χρόνια βλέπουμε ότι είναι ένα ζήτημα το οποίο είναι διαρκές, δεν έχει κλείσει υπό την έννοια ότι και ο θύτης δεν έχει τιμωρηθεί αλλά και τα θύματα δεν έχουν βρεθεί. Παράλληλα οι δικοί τους άνθρωποι συνεχώς αγωνιούν και κυρίως ελπίζουν προκειμένου αυτοί οι άνθρωποι να βρεθούν ζωντανοί. Έχει λοιπόν ενδιαφέρον ότι ο θύτης ο οποίος έχει διαπράξει ένα έγκλημα, στην προκειμένη περίπτωση ένα κράτος το οποίο ασκεί φυσική βία και αναφερόμαστε στην Τουρκία, εφαρμόζει την πολιτική δημιουργίας αγνοουμένων. Μάλιστα αυτή η πολιτική υλοποιείται από την Τουρκία, αλλά και από άλλα καθεστώτα αυτού του τύπου, εδώ και πολλά χρόνια προκειμένου το έγκλημα να είναι διαρκές και κυρίως να το υπενθυμίζει στους συγγενείς που βρίσκονται εν ζωή. Είναι ένα μαζικό έγκλημα που πρέπει να συνεχίζεται. Στην περίπτωση της Τουρκίας είναι μία πράξη διαρκούς υπόμνησης του εγκλήματος που ξεκινά από πολύ παλιά. Νομίζω ότι πρόλαβαν παρά πολλοί Έλληνες και Ελληνίδες σε όλο τον κόσμο τις αναζητήσεις του Ερυθρού Σταυρού, οι οποίες αποτέλεσαν μία ολόκληρη περίοδο θλίψης και ελπίδας για τον ελληνικό λαό. Μιλώ για το 1922 και έπειτα όταν χάθηκαν χιλιάδες δηλαδή έγιναν αγνοούμενοι οι δικοί μας οι άνθρωποι μεταξύ των οποίων και πρόσωπο από την οικογένειά μου, από το ίδιο καθεστώς που δημιούργησε αγνοούμενους το 1974 στην Κύπρο. Τότε οι πρόσφυγες αναζητούσαν τους δικούς της ανθρώπους που είχαν χάσει το στην Ιωνία, στην Θράκη, στον Πόντο και αλλού. Τώρα συνεχίζεται το ίδιο στην Κύπρο.

ΔΜ. Τότε ήταν και λίγο διαφορετικές οι συνθήκες, δεν υπήρχε το διαδίκτυο. Τώρα η πρόσβαση είναι πολύ πιο εύκολη από ό,τι γινόταν παλιότερα για να υπάρξουν στοιχεία.

ΦΜ. Το έγκλημα παραμένει το ίδιο με την έννοια ότι πλέον οι αγνοούμενοι συνεχίζουν να υπάρχουν όπως υπήρχαν και τότε και μάλιστα δεν έχει εξακριβωθεί η τύχη τους. Όπως σας είπα και στην αρχή είναι ένα ζήτημα πολύ ανθρώπινο και πολύ ευαίσθητο, η διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων συνδέεται άμεσα με την ζωή πολλών ανθρώπων οι οποίοι αναζητούν οποιαδήποτε πληροφορία για τους δικούς τους ανθρώπους, μία ελπίδα ότι βρίσκονται εν ζωή. Συνεπώς η μαρτυρία η οποία έγινε με τόσο κυνισμό, δεν μπορώ να βρω πιο ευγενική λέξη για να εκφράσω την συγκεκριμένη μαρτυρία, πραγματικά είναι κυνισμός, είναι μία παραδοχή του εγκλήματος. Μάλιστα αυτή η δήλωση έγινε όταν υφίσταται μία διαδικασία ταυτοποίησης των οστών που έχουν βρεθεί σε ομαδικούς τάφους με τη διαδικασία του DNA για να μπορέσουν πολλές οικογένειες να εξακριβωθεί αν όντως οι αγνοούμενοι είναι νεκροί.

ΔΜ. Μα δεν τους αφήνουν να έχουν πρόσβαση σε ομαδικούς τάφους οι οποίοι υπήρξαν.
ΦΜ.Ναι, υπάρχει όμως μία συμφωνία με τη μορφή που αυτή υλοποιείται σήμερα μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων που αφορά την τύχη των αγνοουμένων και την εξέταση ομαδικών τάφων. Ήδη ο Πρόεδρος της Κύπρου Χριστόφιας έχει αναφέρει στον εκπρόσωπο των κατοχικών στρατεμάτων Ταλάτ τις πληροφορίες που υπάρχουν για θαμμένα άτομα σε στρατόπεδα των κατοχικών στρατευμάτων. Όμως στην συγκεκριμένη περίπτωση επειδή το ζήτημα πλέον ομολογείται με τόσο μεγάλο κυνισμό, εδώ και πολύ σωστά το αναφέρατε στην αρχή, υπάρχει ένα ζήτημα το οποίο αφορά την μην παραγραφή ενός εγκλήματος. Υπάρχει η διαδικασία ήδη στην Κύπρο και από τους ανθρώπους οι οποίοι έχουν θιγεί όχι μόνο από τις συγκεκριμένες δηλώσεις, αλλά και από άλλες και έχουν κινηθεί σχετικά. Μιλάω για το 1996, όταν δολοφονήθηκαν οι Ισαάκ και Σολωμού. Ωστόσο υπάρχει ένα πολύ σημαντικό θέμα και αφορά τους θεσμούς και την πολιτεία. Για την τύχη αυτών των ανθρώπων που αγνοούνται, εκτός των συγγενών τους οι οποίοι θέλουν πραγματικά να εξακριβωθεί η τύχη τους, η πολιτεία, ελλαδική και κυπριακή επιθυμούν να υπάρξει φως; Γιατί μέχρι σήμερα, εκ του αποτελέσματος, βλέπουμε ότι μένουν στο περιθώριο της ιστορίας και της αναζήτησης προφανώς για κάποια ζητήματα που αφορούν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Επίσης υπάρχει θέληση να κινηθεί εναντίον του Αττίλα Ολγκάτς η σχετική διαδικασία τιμωρίας του; Η οποία προφανώς εκτός από το δικαστικό της μέρος έχει και πολιτικές διαστάσεις; Θα έχει ενδιαφέρον να το δούμε αυτό, για να διαπιστώσουμε εάν οι σχετικές δηλώσεις που έγιναν έχουν αντίκρυσμα.

ΔΜ. Αυτή η μαρτυρία έστω και με αυτό τον τρόπο που έγινε, έστω και τόσο κυνικά από τον εν λόγω κύριο, μπορεί να αποτελέσει μία βάση για να διεκδικήσουμε ενδεχομένως κάποια πράγματα;

ΦΜ Σε ό,τι αφορά το ζήτημα των αγνοουμένων επειδή υπάρχουν οι σχετικές διαδικασίες όπως σας είπα για το DNA…

ΔΜ Ξέρετε γιατί το λέω αυτό; Πολύ φοβάμαι ότι σε λίγο θα τον βγάλουν τρελό, ψυχοπαθή, ότι αντιμετωπίζει προβλήματα…
ΦΜ.Ναι, είναι η συνήθης τακτική πολλών ανθρώπων και κυρίως πολλών υπηρεσιών να χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο «επιχείρημα». Επειδή λοιπόν το ζήτημα αυτό αφορά μία συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων από τους ήδη αγνοούμενους, για 10 ανθρώπους τους οποίους παραδέχθηκε ο Αττίλα Ολγκάτς ότι πράγματι δολοφόνησε, είναι κατά την γνώμη μου εφικτό. Προφανώς όταν θα καταδικαστεί γιατί θα καταδικαστεί αυτός ο άνθρωπος θα καταδικαστεί και η Τουρκία όπως έχει συμβεί και σε άλλες περιπτώσεις που αφορούν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο. Άρα είναι σε εξέλιξη η υπόθεση για τους αγνοούμενους, πρέπει τουλάχιστον αυτή την ομολογία να την δει προσεκτικά η ελλαδική και κυπριακή πολιτεία.

ΔΜ. Έχουμε κάποιες επίσημες δηλώσεις, από την Κύπρο έχουν κινηθεί κάποιες διαδικασίες, η Ελλάδα από την πλευρά της τι κάνει κ. Μαλκίδη;
ΦΜ Σε ό,τι αφορά το ζήτημα αυτό, το οποίο προφανώς δεν είναι μόνο των των συγγενών των αγνοουμένων, έχουν γίνει ήδη από το 1974 οι σχετικές διαδικασίες και οι επιτροπές για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων. Σε ότι αφορά τους θεσμούς, η Κύπρος έχει προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποίο στην απόφασή του αναφέρεται στην ανάγκη να υπάρξει διαλεύκανση των συνθηκών μέσα από τις οποίες έχουν χαθεί είτε στρατιώτες είτε άμαχοι. Επίσης υπάρχει μια διαδικασία που έχει ξεκινήσει από το 2005, και διερευνώνται θέματα αγνοουμένων για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων και των συνθηκών μέσα στις οποίες έχουν εξαφανιστεί και από το 1963-64 και το 1974. Ακόμη υπάρχει μία σχετική δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου της Κύπρου, η οποία αναφέρει ότι «δεν φθάνει μόνο να βρούμε τάφους ή να ανοίξουμε τάφους, να ταυτοποιήσουμε τα οστά, αλλά υπάρχει και υποχρέωση από μέρους της Τουρκίας να συμβάλει και να ενεργήσει ώστε να διαλευκανθούν οι συνθήκες». Εύχομαι από την πλευρά της η Κύπρος αλλά και η Ελλάδα να πιέσει ώστε η Τουρκία υλοποιήσει τις υποχρεώσεις της, αφού μέχρι σήμερα και αυτό επιβεβαιώνεται και από τους συγγενείς των αγνοουμένων δεν είμαστε ευχαριστημένοι από την στάση τόσο της Ελλάδας όσο και της Κύπρου. Προφανώς δεν θέλουν να διαταραχθούν με οποιοδήποτε τρόπο οι σχέσεις με την Τουρκία, προσδοκώντας λύση για το Κυπριακό, έστω και εάν υποστηρίζεται το αντίθετο. Οι αγνοούμενοι όμως δεν είναι βάρος για τη λύση, είναι κεντρικό μέρος της λύσης του Κυπριακού, οι αγνοούμενοι δεν περιθωριοποιούν το Κυπριακό, αλλά το επαναφέρουν στο προσκήνιο. Εμείς ελπίζουμε, και προσδοκούμε να συνεχιστεί η αναζήτηση αυτών των ανθρώπων και να βρεθεί έστω και ένας εν ζωή. Το ζήτημα για εμάς υφίσταται, ηθικά, ανθρώπινα και πολιτικά

ΔΜ Σας ευχαριστούμε πολύ κ. Μαλκίδη.