Έπαιξε με σκληρούς όρους και έφερε το παιχνίδι στα μέτρα της η Τουρκία. Η συμφωνία που επιτεύχθηκε την περασμένη Τρίτη στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ για διεύρυνση της συμμαχίας, είχε τουρκικό στίγμα. Η Άγκυρα έδωσε το «ΟΚ» αίροντας τελικά το βέτο για ένταξη της Σουηδίας και Φινλανδίας και τώρα για τον Ερντογάν και την κυβέρνησή του είναι η ώρα να πάνε στο ταμείο για είσπραξη.
Ο Τούρκος Πρόεδρος έπαιξε σκληρό παιχνίδι, ρίσκαρε, αλλά τελικά φαίνεται ότι κατάφερε να πάρει ισχυρά ανταλλάγματα για να άρει την αρνητική του στάση, η οποία για πολλούς αναλυτές εγκυμονούσε κινδύνους για τη συνοχή ολόκληρης της βορειοατλαντικής συμμαχίας. Η Τουρκία εισέπραξε ήδη με την εξασφάλιση της πώλησης των F16 από τις ΗΠΑ, με την οποία σηματοδοτείται το τέλος μίας περιόδου έντασης στις σχέσεις των δύο χωρών μετά τη συμφωνία Άγκυρας- Μόσχας για την αγορά των S400. Αναλυτές, επίσης, σημειώνουν ότι η κατάληξη της ιστορίας αναδεικνύει για την Τουρκία τον ρόλο μίας μεγάλης περιφερειακής δύναμης.
Η πρώτη αντίδραση της Αθήνας ήταν επιφυλακτική και διπλωματική. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, επικεντρώνοντας την τοποθέτησή του στην ατζέντα του ΝΑΤΟ. Την ίδια ώρα, η Λευκωσία δεν κρύβει τον προβληματισμός της για τις εξελίξεις, ο οποίος εστιάζεται κυρίως στην αναβάθμιση του πολιτικού ρόλου της Τουρκίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην τοποθέτησή του επικεντρώθηκε στα θέματα της ατζέντας της Συνόδου του ΝΑΤΟ, ανέδειξε το πόσο σημαντικό είναι το γεγονός ότι η Συμμαχία επέδειξε ενότητα, ταχύτητα και αποφασιστικότητα στην αντιμετώπιση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και τόνισε την ανάγκη ότι θα πρέπει να συνεχίσει προς την κατεύθυνση αυτή.
Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι είναι παρά πολύ σημαντικό για ουσιαστικούς και συμβολικούς λόγους οι κυρώσεις που αποφασίζονται να εφαρμόζονται από όλα τα μέλη, επανέλαβε ότι η Ελλάδα στάθηκε από την πρώτη στιγμή στο πλευρό της Ουκρανίας και επεσήμανε ότι η ρωσική εισβολή έχει καταστήσει σαφές πως η αποστολή του ΝΑΤΟ για την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου δεν είναι πλέον κενό γράμμα.
Επίσης, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας καλωσόρισε την εξέλιξη με την Φινλανδία και τη Σουηδία και εξέφρασε την ικανοποίησή του που ξεπεράστηκαν οι όποιες δυσκολίες.
Νωρίτερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη θετική κατάληξη της συνόδου του ΝΑΤΟ, αφήνοντας, παράλληλα, αιχμές για τη στάση της Τουρκίας.
«Τελικά πρυτάνευσε η κοινή λογική και το καλό της Συμμαχίας και ξεπεράστηκαν οι όποιες καιροσκοπικές και ωφελιμιστικές συμπεριφορές», τόνισε, ενώ είναι χαρακτηριστικό αυτό που ανέφεραν κυβερνητικές πηγές.
Η Λευκωσία δεν έκρυψε τον προβληματισμό της σε μία πρώτη αντίδραση. Ο υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης, μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΡΙΚ, ανέφερε ότι υπάρχουν πρόνοιες στη συμφωνία, οι οποίες δημιουργούν ευνοϊκό κλίμα όσον αφορά το ενδεχόμενο συμμετοχής της Άγκυρας στη Μόνιμη Διαρθρωτική Συνεργασία, Pesco.
Ο υπουργός Εξωτερικών εξήγησε πως θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ότι χώρες όπως η Τουρκία —με τις συνεχείς προκλήσεις και την αναθεωρητική τους πολιτική— δεν έχουν κανένα δικαίωμα συμμετοχής στις μελλοντικές πρωτοβουλίες της Κοινής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ των οποίων και στην Pesco.
Αναφερόμενος στις δυσκολίες με τις οποίες ενδέχεται να έρθει αντιμέτωπη η Κύπρος, ο Ιωάννης Κασουλίδης σημείωσε το γεγονός ότι ορισμένα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ —τα οποία χαιρέτισαν τη χθεσινή συμφωνία— είναι ταυτόχρονα και μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι παρά την αρνητική εξέλιξη, η Κυβέρνηση δεν θα αντιδράσει εν θερμώ, αλλά θα μελετήσει προσεκτικά τις εξελίξεις και αναλόγως θα πράξει.
Αντιδράσεις από κόμματα
Για εξελίξεις που διαψεύδουν εκ νέου τους εγχώριους θιασώτες του ΝΑΤΟ σχολιάζει το ΑΚΕΛ. Σε ανακοίνωση του, το κόμμα της Αριστεράς σημειώνς ότι Σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη αποτύπωσε τις τρομακτικές για την παγκόσμια ειρήνη εξελίξεις.
«Η Νέα Στρατηγική Αντίληψη και η συνεχής διεύρυνση της Συμμαχίας προοιωνίζονται μια άνευ προηγουμένου στρατιωτικοποίηση του πλανήτη και κλιμάκωση του ανταγωνισμού με Ρωσία και Κίνα».
Προσθέτει επίσης ότι οι αποφάσεις που λήφθηκαν σε σχέση με την Τουρκία επιβεβαίωσαν τον χαρακτήρα της πολεμικής Συμμαχίας και το ρόλο της κατοχικής δύναμης σε αυτό. «Ενώ οι ΝΑΤΟϊκοί επικαλούνται το διεθνές δίκαιο και τη δημοκρατία, την ίδια ώρα επιβραβεύουν την Τουρκία του Ερντογάν που αποτελεί δύναμη κατοχής στην Κύπρο, την Συρία, το Ιράκ, που απειλεί την Ελλάδα και άλλα κράτη της περιοχής και καταπατεί τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο ίδιο το εσωτερικό της».
Τα ανταλλάγματα τα οποία εξασφάλισε η Τουρκία προκειμένου να άρει τις αντιρρήσεις της στην ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, συνιστούν μία εξαιρετικά αρνητική εξέλιξη για την Ελλάδα και την Κύπρο, αναφέρει το ΔΗΚΟ σε ανακοίνωσή του.
Όπως αναφέρει, με τις «ευλογίες» του ΓΓ του ΝΑΤΟ, η Τουρκία πήρε ότι ήθελε όχι μόνο στα θέματα τρομοκρατίας αλλά και στον επιδιωκόμενο ρόλο που μεθοδεύει να έχει, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Αντί η Τουρκία να τιμωρείται για την επιθετική και επεκτατική της πολιτική, για τις απανωτές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, για την πολεμική της ρητορική και την αποσταθεροποίηση που μονίμως προκαλεί στην ευρύτερη περιοχή, δυστυχώς επιβραβεύεται», σημειώνει.
Καταλήγοντας, το ΔΗΚΟ επισημαίνει ότι απαιτείται πλήρης συντονισμός και μία ενιαία διεκδικητική στρατηγική μεταξύ Αθηνών και Λευκωσίας, ώστε να αντιμετωπιστεί η τουρκική επιθετικότητα και επεκτατικότητα που αναμένεται να κλιμακωθεί περαιτέρω.
ΑΟΖ:Ανησυχία ΥΠΕΞ για νέες προκλήσεις
Ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης δεν έκρυψε την ανησυχία του για νέες προκλήσεις από μέρους της Τουρκίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ, στέλλοντας το τέταρτο γεωτρύπανό της για νέες παράνομες ενέργειες. Ο Ιωάννης Κασουλίδης δήλωσε στο ραδιόφωνο του ΡΙΚ ότι είναι ορατό το ενδεχόμενο, η Τουρκία, με το τέταρτο γεωτρύπανό της, να προβεί σε νέες προκλήσεις σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, σημειώνοντας ότι αυτές οι προκλήσεις θα μπορούσαν να εκδηλωθούν με παράνομη γεώτρηση, είτε σε σημείο το οποίο αυθαίρετα η Άγκυρα θεωρεί ότι εμπίπτει στην τουρκική υφαλοκρηπίδα, είτε σε αδειοδοτημένα θαλασσοτεμάχια της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο Ιωάννης Κασουλίδης είχε το βράδυ της Τρίτης τηλεφωνική επικοινωνία με τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια. Αντικείμενο της συνομιλίας των δύο υπουργών Εξωτερικών ήταν οι ευρύτερες εξελίξεις στην περιοχή, στο πλαίσιο του συντονισμού των δύο χωρών. «Είχα τηλεφωνική επικοινωνία με τον ΥΠΕΞ της Κύπρου Ιωάννη Κασουλίδη, στο πλαίσιο του στενού συντονισμού Ελλάδας-Κύπρου, για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή», ανέφερε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, σε ανάρτησή του στο Twitter.
Φιλελεύθερος
Φρίξος Δαλίτης
