Τετάρτη 17 Μαΐου 2023

Ο Αστέρας των προσφύγων!


Το 1926 ο Μάρκος Μουράτης μαζί μ’ άλλους ποδοσφαιρόφιλους ίδρυσε στην περιοχή της Ευαγγελίστριας του Πειραιά τον «Πολικό Αστέρα». Ο Μουράτης,  πρόσφυγας γεννημένος το 1890 στα Βουρλά της Μικρασίας, ήταν ο πατέρας του σπουδαίου διεθνή ποδοσφαιριστή Ανδρέα Μουράτη, του θρυλικού «Μιζούρι». 



Ο Μάρκος Μουράτης, όπως έχει αφηγηθεί ο ίδιος, ήρθε σ’ επαφή με το ποδόσφαιρο το 1914, όταν ως Οθωμανός υπήκοος επιστρατεύτηκε αναγκαστικά στον τουρκικό στρατό και βρέθηκε στην Άγκυρα. Εκεί παρακολούθησε αγώνες μεταξύ Γερμανών και Τούρκων στρατιωτικών και λάτρεψε το ποδόσφαιρο.
/ Πρόσφυγας μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκε στα Καμίνια. Εκεί δημιούργησε την ομάδα Πολικός Αστέρας και μάλιστα ο αστικός μύθος θέλει τη γυναίκα του Αγγελική να είχε κεντήσει το λάβαρο της ομάδας. Επίσης, αφηγούνταν πως, το 1927, στο εκτός έδρας ματς της ομάδας στα Αμπελάκια Σαλαμίνας, ο γιος του Ανδρέας Μουράτης που δεν είχε χρονίσει ακόμη, κυνηγώντας την μπάλα περπάτησε και από τότε ήθελε πάντα μια μπάλα για παιχνίδι. Ο Πολικός Αστέρας λειτούργησε μέχρι το 1935.


/ Το 1936, ένα χρόνο μετά τη διάλυση του Πολικού Αστέρα, ο Μάρκος Μουράτης δημιούργησε νέα ομάδα, με μαγιά τους παίκτες του Πολικού Αστέρα. Της έδωσε το όνομα «Α.Ε. Χρωματουργείων», επειδή χρησιμοποιούσε το γήπεδο της βιομηχανίας «Χρωματουργεία Πειραιώς», πιο γνωστής ως «ΧΡΩΠΕΙ», που βρισκόταν στο Νέο Φάληρο, προς την οδό Πειραιώς. Στην ομάδα αυτή έκανε τα πρώτα ποδοσφαιρικά του βήματα ο Ανδρέας Μουράτης, σε ηλικία 13 ετών, και σύντομα εξελίχθηκε στον καλύτερο παίκτη της. Το 1943 πήρε μεταγραφή για την Προοδευτική, για ν’ αναδειχθεί μεταπολεμικά σε σπουδαίο διεθνή παίκτη με τα χρώματα του Ολυμπιακού.
/ Στην ομάδα αυτή αγωνίζονταν κι άλλοι καλοί παίκτες, αλλά σταδιακά αποδυναμώθηκε, αφού οι περισσότεροι έφευγαν για μεγαλύτερα σωματεία. Ο επιθετικός Ηλίας Παπαγεωργίου έφυγε για τον Ατρόμητο Πειραιά, εν συνεχεία χρίστηκε διεθνής, για να καταλήξει το 1949 στην ΑΕΚ, όπου έκανε σπουδαία καριέρα. Ο Σκορδαλιάς πήγε στην Προοδευτική, ο Γιώργος Κανσός και ο Χριστόπουλος (Στελάρας) στον Ολυμπιακό. Έτσι μετά την Κατοχή η «Ένωση Χρωματουργείων» ήταν τελείως γυμνή από ποδοσφαιριστές και είχε σχεδόν διαλυθεί.
/ Το 1926, μεταξύ των συλλόγων που υποστήριξαν τον Εθνικό στη διαμάχη του με τον Ολυμπιακό για την κυριαρχία στο πειραϊκό ποδόσφαιρο, ήταν και ο Πειραϊκός Όμιλος, ο οποίος το καλοκαίρι του 1926 μετείχε στο πρωτάθλημα του «Συνδέσμου Ποδ. Συλλόγων Πειραιώς-Φαλήρου», υπό τον Εθνικό. Από την επόμενη σεζόν 1926-27 εντάχθηκε στην Ε.Π.Σ. Πειραιώς, στην οποία μετείχε ως τη σεζόν 1932-33. Μάλιστα, είχε δύο παρουσίες στην τετράδα της Α΄ κατηγορίας (1930-31 και 1931-32). Στο τέλος της σεζόν 1932-33 ο σύλλογος διαλύθηκε, για να επανιδρυθεί μεταπολεμικά. Τον Νοέμβριο του 1945 αναφέρεται πως, «στο παρά το ποδηλατοδρόμιον γήπεδον των Χρωματουργείων» έδιναν φιλικούς αγώνες άλλες ομάδες του Πειραιά, όπως ο Εθνικός και ο Αχιλλεύς, αλλά δεν αναφέρεται ο σύλλογος της ΑΕ Χρωματουργείων.
/ Τελικά το 1946 η ΑΕ Χρωματουργείων μετονομάστηκε σε Πειραϊκός με έδρα αρχικά τα Καμίνια ως Πειραϊκός ΠΑΟ Καμινίων και αργότερα το Νέο Φάληρο ως Πειραϊκός ΑΟ Νέου Φαλήρου. Από τη σεζόν 1946-47 εντάχθηκε στη Γ΄ κατηγορία Πειραιά και ως τις αρχές της δεκαετίας του ΄60 αγωνίστηκε στις χαμηλές κατηγορίες της ΕΠΣΠ. Τη διετία 1965-1967 αγωνίστηκε στην πειραματική τότε Γ΄ Εθνική. Το 2010 συνενώθηκε με τον ΑΣ Νέου Φαλήρου (έτος ίδρυσης 1947) και δημιούργησαν την ΑΕ Νέο Φάληρο–Πειραϊκός, η οποία μετέπειτα μετονομάστηκε σε Ποδοσφαιρικός Όμιλος Νεαπόλεως Ηρακλής Νίκαιας. Άμεσα όμως, το 2011 φίλοι του ιστορικού συλλόγου επανασύστησαν τον Α.Ο.Ν. Φαλήρου Πειραϊκός και εντάχθηκε εκ νέου στην Ε.Π.Σ. Πειραιώς.


Μικιών ο Βοιωτός