Πέμπτη 23 Μαΐου 2024

«Στον ουρανό ψηλά η ψυχή, στη θάλασσα το σώμα»: 18 χρόνια από τον θάνατο του ήρωα σμηναγού Κώστα Ηλιάκη




Ήταν λίγο πριν τις 12:00 το μεσημέρι της 23ης Μαΐου του 2006, όταν τέσσερα ελληνικά F-16 λαμβάνουν εντολή να απογειωθούν από την βάση της Σούδας με αποστολή την αναγνώριση-αναχαίτιση έξι τουρκικών μαχητικών που συνόδευαν φωτογραφικό αεροσκάφος της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας και είχαν εισβάλλει στο FIR Αθηνών κατευθυνόμενα προς την Κρήτη.


Ο τουρκικός σχηματισμός είχε στόχο να συνοδεύσει το φωτογραφικό RF-4 , μέχρι τα παράλια της Κρήτης, με σκοπό να εντοπίσουν τις θέσεις στις οποίες είχαν αναπτυχθεί τα ρωσικά αντιπυραυλικά συστήματα S-300 που είχε προμηθευτεί η χώρα μας. Οι Έλληνες χειριστές το γνώριζαν αυτό και είχαν αποστολή να εμποδίσουν τους Τούρκους να φτάσουν ανοιχτά της Κρήτης.



Λίγο πριν τις 12:00 το μεσημέρι, τα ελληνικά F-16, προσεγγίζουν και έρχονται σε οπτική επαφή με τον τουρκικό σχηματισμό. Τότε, τα τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη χωρίζονται σε σχηματισμούς των τριών, προκειμένου να πλησιάσουν την περιοχή που βρίσκονταν οι συστοιχίες των αντιαεροπορικών S-300 τα οποία ήθελαν να φωτογραφήσουν.


Ο σμηναγός Κώστας Ηλιάκης, λαμβάνει εντολή να πλησιάσει το φωτογραφικό αεροσκάφος, ώστε να καταγράψει τον εξοπλισμό του, ενώ παράλληλα προχωρά στη διαδικασία της αναγνώρισης και εικονικής αναχαίτισης των εισβολέων.



Στις 12.43, ο Τούρκος σμηναγός Ιμπραήμ Χάλι, πραγματοποιώντας δολοφονικό ελιγμό ρίχνει κυριολεκτικά το μαχητικό αεροσκάφος του, πάνω στη καλύπτρα του μαχητικού αεροσκάφους F-16 που πετούσε ο Σμηναγός Ηλιάκης, με αποτέλεσμα να τον σκοτώσει ακαριαία, ενώ ο Τούρκος πιλότος, κάνοντας χρήση του εκτινασσόμενου καθίσματος, βρέθηκε στη θάλασσα.



Ο χρόνος παγώνει στην Πολεμική Αεροπορία. Ο Σμηναγός Κώστας Ηλιάκης, πατέρας δύο μικρών παιδιών, είναι νεκρός.


Ποιος ήταν ο σμηναγός Ηλιάκης

Ο Κώστας Ηλιάκης γεννήθηκε στα Χανιά. Το 1989 πέτυχε την είσοδο του στην Σχολή Ικάρων την οποία είχε μόνη επιλογή στο Μηχανογραφικό.


Το 2002 επελέγη να αποτελέσει μέρος του πυρήνα των 10 Ιπταμένων οι οποίοι στάλθηκαν για εκπαίδευση στα νέα F-16 Block 52+ στις ΗΠΑ. Ολοκληρώνοντας την εκπαίδευση, επέστρεψε στην Ελλάδα, στην 347 Μοίρα στην Αγχίαλο μέχρι να έλθουν τα νέα Αεροπλάνα στην 115 ΠΜ.





Μετά από 8 μήνες, τον Ιούνιο του 2003 πήρε μετάθεση για την 340 Μοίρα, την αγαπημένη του «Αλεπού», όπου απέκτησε επιπλέον εμπειρία στην αναχαίτιση με τα νέα F-16 Block 52+, συμμετείχε στον σχεδιασμό και εκτέλεση Επιχειρήσεων τη νύχτα και είχε ρόλο εκπαιδευτή αέρος. 


Όταν κόπηκε το νήμα της ζωής του ήταν μόλις 35 ετών. Ήταν πατέρας δύο παιδιών, 1,5 και 4 ετών. 



Συναγερμός σε Αθήνα και Άγκυρα

Αμέσως σήμανε συναγερμός σε Αθήνα και Άγκυρα. Η ελληνική αεροπορία απογείωσε 40 μαχητικά, ενώ μια ομάδα ΟΥΚ έσπευσε με ελικόπτερο στο σημείο. Η Άγκυρα απογείωσε 80 μαχητικά αεροσκάφη με αποστολή την επιχείρηση έρευνας και διάσωσης σε εχθρικό έδαφος.




Το μνημείο και οι μαντινάδες 

Το μνημείο του Σμηναγού Ηλιάκη, ήταν το δεύτερο μνημείο που κατασκευάζει η Πολεμική Αεροπορία, και αναφέρεται σε θύμα ατυχήματος με τουρκικό αεροσκάφος. Το πρώτο είναι το μνημείο του υποσμηναγού Σιαλμά, στο νησί Άγιος Ευστράτιος, το οποίο μάλιστα είναι ένα από τα μεγαλύτερα μνημεία της Μεσογείου, αφού η διάστασή του με τον περιβάλλοντα χώρο, φθάνει τα 34 μέτρα.


Οι εργασίες ξεκίνησαν στις 26 Απριλίου 2007, καθώς θα έπρεπε να είναι έτοιμο στις 23 Μαΐου 2007, οπότε και θα γινόταν η επιμνημόσυνη δέηση της Πολεμικής Αεροπορίας με τη συμπλήρωση ενός χρόνου από το ατύχημα. Λόγω της ιδιαιτερότητας του χώρου, δημιουργήθηκαν δύο όψεις. Μία από την πλευρά του κυρίως δρόμου, όπου απέναντι βρίσκεται το νέο Δημαρχείο και μία άλλη όψη από την πλευρά της θάλασσας, απέναντι από τη νέα μαρίνα του νησιού. Στον παραλιακό δρόμο το μνημείο εκτείνεται σε μήκος 30 μέτρων, και πλάτος 20 μέτρων.




Η όλη κατασκευή στην «καρδιά» της «πρωτεύουσας» του νησιού, τα Πηγάδια, βρίσκεται σε σημείο που ξεχωρίζει και αποπνέει μεγαλοπρέπεια. Δημιουργείται η εντύπωση ενός θαλάσσιου κύματος, που ξεκινά από τον κεντρικό δρόμο μπροστά από το δημαρχείο και σβήνει στη μεριά της θάλασσας, μπροστά στην μαρίνα. Το τεράστιο αυτό κύμα, ύψους περίπου 8 μέτρων, σύμφωνα με τον υποπτέραρχο ε.α. Νικόλαο Ήμελλο, απεικονίζει μία «σελίδα της Ιστορίας» φτιαγμένη από θάλασσα στη Θάλασσα του Καρπάθιου πελάγους. Πάνω, υπάρχει τοποθετημένο το έμβλημα της 343 Μοίρας, της Πολεμικής Αεροπορίας, στην οποία υπηρετούσε ο σμηναγός Ηλιάκης. Το έμβλημα είναι δύο φτερά ανοιγμένα και στο κέντρο ένα αστέρι.


Πάνω στη «θαλασσινή σελίδα», κάτω και δεξιά, υπάρχει η νήσος Κάρπαθος. Ενώ αριστερά πλαισιώνεται με την καλύτερη μαντινάδα που επιλέχθηκε από την Κάρπαθο, στον διαγωνισμό μαντινάδας που προκήρυξε ειδικά για τον Κώστα Ηλιάκη, η δημοτική αρχή Καρπάθου. Στην κορυφή του «κύματος», στο πάνω μέρος, υπάρχει ένα ζευγάρι αεροσκαφών F-16, με τρόπο ώστε να φαίνεται πως ρίχνει τη σκιά του στην Κάρπαθο, για να κρατά καθημερινά συντροφιά στον Σμηναγό Κώστα Ηλιάκη


Το 2007 στη μνήμη του σμηναγού Ηλιάκη, προκηρύχθηκε διαγωνισμός μαντινάδας από τον Δήμο Καρπάθου.


Από το νησί της Καρπάθου επελέγη για να γραφτεί στο μνημείο η παρακάτω μαντινάδα: «Διαβάτη που θ` ακροσταθείς μπροστά στον ανδριάντα μη κλαις γιατί αυτή η γη ήρωες βγάζει πάντα» Από το νησί της Κρήτης, επελέγη για να γραφτεί στο μνημείο η εξής μαντινάδα: «Στον ουρανό ψηλά η ψυχή, στη θάλασσα το σώμα αετός που ναι περήφανος δε το πατεί το χώμα». 


Με πληροφορίες από wikipedia, pasoipa.org.gr