Θεοφάνης
Μαλκίδης
Ό εθναπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός: «Ποθούμενο, φτωχοί και αγράμματοι»…..
Ο Άγιος Ιωάννης
Χρυσόστομος έχει γράψει, έχει πει και κυρίως έχει πράξει πολλά. Άλλωστε λόγω του πνευματικού του αναστήματος
και κυρίως λόγω του έργου του διώχθηκε
από την τότε εξουσία και πέθανε εξόριστος στον Πόντο. Ο Αρχιεπίσκοπος
Κωνσταντινουπόλεως γνωρίζοντας λοιπόν πόσα μπορεί να καταφέρει ένας άνθρωπος
εφόσον είναι αποφασισμένος, είπε πως και «ένας
που έχει ζήλο αρκεί για να αλλάξει το λαό».
Αυτός ο ένας
ο οποίος σε δύσκολους καιρούς, ακολουθώντας το πνευματικό βίο ενός Αγίου, αλλάζοντας
τον λαό, ήταν ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Εν
τέλει έγινε και αυτός Άγιος ακολουθώντας σε όλα το πρότυπο, το σύμβολο, την
Ελληνικότητα, την Ορθοδοξία. Πρωταγωνίστρια για την επίτευξη του «ποθούμενου» η παιδεία, σ’ αυτήν
που εναπόθεσε πολλά, εν τέλει όλα:
«Ἁµαρτάνετε πολύ νά τά ἀφήνετε τά
παιδιά ἀγράµµατα καί τυφλά, καί µή µόνον φροντίζετε νά τούς ἀφήσετε πλούτη καί ὑποστατικά,
καί µετά τόν θάνατό σας νά τά τρῶν καί νά τά πίνουν καί νά σᾶς ὀπισολογοῦν.
Καλύτερα νά τά ἀφήσετε φτωχά καί γραµµατισµένα, παρά πλούσια καί ἀγράµµατα».
Ο Άγιος
Κοσμάς ο Αιτωλός, ο πατροΚοσμάς, λέγοντας τα παραπάνω λόγια απευθυνόταν στο
γένος των Ελλήνων που έβλεπε την καταπίεση των Οθωμανών και των προθύμων συνεργατών
τους να γίνεται ολοένα και σκληρότερη, έχοντας όμως πίστη στο Θεό και πεποίθηση
στο Ρωμαίικο, ότι μπορούν τα γράμματα να γίνουν πρωταγωνιστικό μέσο
απελευθέρωσης.
Είναι
φανερός ο πόθος του Αγίου και εθνεγέρτη για την παιδεία των σκλαβωµένων
Ελλήνων, με αυτήν πίστευε ότι θα τους ελευθερώσει από τα δεσμά της αμάθειας και
της βαρβαρότητας των καταπιεστών. Στον αδελφό του Χρύσανθο έγραφε το 1779 ότι
ίδρυσε 210 ελληνικά σχολεία και ανώτερες σχολές σε 30 επαρχίες που είχε
επισκεφθεί, ενώ µερίµνησε και για την λειτουργία και συντήρησή τους. Αυτός ο
πόθος του για την παιδεία αποτελεί το πρώτο και βασικό στοιχείο, το οποίο
χαρακτηρίζει την ιεραποστολική και την εθνική του δραστηριότητα.
Προβλέποντας
την στρεβλή (σημερινή) πορεία της παιδείας μας θα πει, ότι «το κακό θα έρθῃ ἀπό τούς διαβασμένους»,
αναφερόμενος στους διαφωτιστές ψευτοδιανοούμενους, προσθέτοντας ότι «θά βγοῦν πράγματα ἀπό τά σχολεῖα, πού ὁ
νοῦς σας δέν φαντάζεται». Περιγράφει προορατικά και την κοινωνική ζωή
μας, όταν μιλούσε για το γεγονός ότι οι πολιτικοί «θά βάλουν φόρο στίς κόττες καί στά παράθυρα», ενώ «οἱ ληστές θα φύγουν ἀπό τά βουνά καί θά κατεβοῦν στίς
πόλεις καί θά φοροῦν ποδήματα».
Για τους
νόμους που απορρυθμίζουν τον κοινωνικό , εκπαιδευτικό, εθνικό, οικονομικό και
ηθικό μας βίο επαληθεύθηκε η πρόβλεψή πως «θά
δοῦμε και θά ζήσουμε τά Σόδομα καί τά Γόμορρα», ενώ θα αναφέρει και το εξής, αφήνοντας τις επόμενες γενιές να το
αντιληφθούν: «Ἐσεῖς θά πᾶτε νά
κατοικήσετε ἀλλοῦ καί ἂλλοι θἀρθοῦν νά κατοικήσουν σέ σᾶς»
Σήμερα ζούμε
τη δημογραφική κατάρρευση, την α-πολιτική,
την παρακμή της παιδείας και τη χρεοκοπία της οικονομίας.
Ζούμε την
κατάρρευση της αξιοκρατίας και την ποικιλόμορφη πτώχευση.
Ζούμε την
έλλειψη ελληνικής και ορθόδοξης παιδείας και την οικονομική και κοινωνική
καταστροφή.
Σήμερα
έχουμε εκατομμύρια πτυχιούχους και ανάλογους άνεργους, παιδεία χωρίς μέλλον και
αντίκρυσμα. Σήμερα έχουμε μια νέου τύπου δουλεία.
Μία
κοινωνία, ένα έθνος, χωρίς σχέδιο επιβίωσης, δίχως όραμα για το μέλλον.
Σήμερα
είμαστε «και φτωχοί και αγράμματοι» για
να παραφράσουμε τα λόγια του Πατροκοσμά….
