Η Ιώνιος Φάλαγξ ή Ιωνική φάλαγγα ήταν ελληνικό τακτικό στρατιωτικό σώμα αποτελούμενο κυρίως από Μικρασιάτες (εξ ου και η ονομασία της Ιώνιος / Ιωνική), το οποίο συγκροτήθηκε και πολέμησε κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης του 1821 σε διάφορες μάχες στην Πελοπόννησο και στη Στερεά Ελλάδα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Γενικής Εφημερίδος της Ελλάδος της 24ης Ιουλίου του 1826, η Ιώνιος Φάλαγξ συγκροτήθηκε στο Ναύπλιο και αποτελούταν από 359 άνδρες, εκ των οποίων περίπου οι 150 ήταν Μικρασιάτες, οι 19 Κύπριοι και οι υπόλοιποι καταγόταν από άλλες ελληνικές περιοχές. Σκοπός της φάλαγγας, που ο οργανισμός της δημοσιεύθηκε στις 26 Ιουνίου του 1826, ήταν «η εις έν σώμα ένωσις των εις την ελευθέραν Ελλάδα ευρισκομένων και υπο διαφόρους αρχηγούς διεσπαρμένων Ιώνων κ.λ.π. δια να κατασταθώσιν ούτω χρησιμώτεροι εις τον υπέρ της ελευθερίας ιερόν ελληνικόν αγώνα».
Η Ιωνική φάλαγγα από την αρχή της συγκρότησής της τέθηκε υπό την αρχηγία του Νικηταρά Σταματελόπουλου του επικαλούμενου και Τουρκοφάγου, ενισχύοντας έτσι το σώμα που διοικούσε. Είχε επικεφαλής τον Ιωάννη Καρόγλου από τη Σμύρνη και εξεστράτευσε εναντίον του Ιμπραήμ, ο οποίος ηγείτο τακτικού αιγυπτιακού στρατού που είχε αποβιβαστεί εκείνο το έτος εκείνο στην Πελοπόννησο. Διακρίθηκε στις μάχες του χωριού Μεχμέταγα και του Μπασαρά. Το φθινόπωρο του 1826 έλαβε μέρος στις μάχες της Δόμβραινας, της Αράχοβας, του Διστόμου και της Ακρόπολης των Αθηνών. Μετά την αποτυχημένη εκστρατεία της Χίου του Φαβιέρου η Ιωνική φάλαγγα διαλύθηκε και οι περισσότεροι από τους άνδρες του επέστρεψαν στο Ναύπλιο και αργότερα εντάχθηκαν σε στρατιωτικές μονάδες που ιδρύθηκαν από τον Καποδίστρια.
Πηγές
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τ.26
Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια" τομ.ΙΓ΄, σελ.402
