Πλησιάσαμε τον μισό αιώνα κι ακόμα ως να μην πέρασε ένας χρόνος. Την ιστορία ακόμα να την γράψουμε, την ζούμε.
Τουλάχιστον να μπορούσαμε να σταματήσουμε την διαστρέβλωση και την κομματική εκμετάλλευση. Να μπορούσαμε όλοι να καταλάβουμε ότι το πραξικόπημα δεν έγινε από το λαό, έγινε σε βάρος του λαού. Σήμερα, όσοι αναπαράγουν με επιπολαιότητα το τουρκικό πλαστό άλλοθι της εισβολής –«εσείς οι Ελληνοκύπριοι κάνατε το πραξικόπημα και προκαλέσατε την εισβολή»- εγκληματούν κι αυτοί σε βάρος του λαού. Σε βάρος των Ελληνοκυπρίων.
Πώς μπορεί κανείς να φορτώνει το πραξικόπημα στους Ελληνοκύπριους όταν τόσα στοιχεία εξιστορούν ότι το πραξικόπημα σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε από τους ίδιους εγκληματίες που επέβαλαν τη δικτατορία στην Ελλάδα. Μια δράκα εγκληματίες. Υπήρχαν, ναι, Ελληνοκύπριοι πραξικοπηματίες, αλλά ο λαός, η πλειονότητα, στήριξε τη δημοκρατία και τη νόμιμη κυβέρνηση. Κι αυτό είναι που θα έπρεπε να μνημονεύουμε.
Από τις 15 μέχρι τις 18 Ιουλίου 1974, στην ένοπλη απόπειρα επιβολής του πραξικοπήματος, σκοτώθηκαν από πυρά πραξικοπηματιών 88 άνδρες και έξι γυναίκες. Είναι λίγοι νομίζεις; Είναι πολύ περισσότεροι από πολλά πραξικοπήματα. Σε μελέτη του, ο Πέτρος Παπαπολυβίου, γράφει ότι «εάν αθροίσουμε όλους τους νεκρούς κατά την προσπάθεια επιβολής των στρατιωτικών κινημάτων της νεοελληνικής ιστορίας στον 20ό αιώνα, από το 1909 μέχρι και το 1967 δεν φτάνουν τους 94, που καταγράφηκαν κατά τις 15-18 Ιουλίου 1974 στην Κύπρο».
Πλήρωσαν βαρύ τίμημα σε αίμα οι Ελληνοκύπριοι που αγωνίστηκαν να αποτρέψουν το πραξικόπημα. Ακριβώς διότι ο λαός δεν το αποδεχόταν. Και σήμερα το φορτώνουν με τόση ευκολία στους Ελληνοκύπριους συλλογικά! Εσείς κάνατε πραξικόπημα, λένε, και υπονοούν ότι ένας ολόκληρος λαός, ή ολόκληρη η ελληνοκυπριακή κοινότητα, έκανε το πραξικόπημα και έφερε τους Τούρκους.
Δεν το έκαναν οι Ελληνοκύπριοι, ήταν ελάχιστοι Ελληνοκύπριοι πραξικοπηματίες, ελάχιστοι μπροστά στην τεράστια πλειονότητα, που στήριξε τη δημοκρατία και τη νομιμότητα. Ελάχιστοι μπροστά σε όσους αντιστάθηκαν στο πραξικόπημα. Μαρτυρούν το μέγεθος της αντίδρασης στο έγκλημα, της αντίδρασης του λαού, ακόμα και τα ηρωικά ονόματα άγνωστων παιδιών, φαντάρων, που τα μάθαμε χρόνια μετά, οι οποίοι δολοφονήθηκαν όταν αρνήθηκαν να εκτελέσουν διαταγές των πραξικοπηματιών. Αυτά τα παιδιά και μόνο θα έπρεπε να μας κάνουν πιο συγκρατημένους σε αυτή την υστερία της αυτοχειρίας.
Αθώος είναι μόνο ο λαός στην ιστορία μας, αλλά ανεύθυνα κι επιπόλαια, για μικροκομματικούς ή ιδεοληπτικούς σκοπούς, του φορτώνουν ευθύνες που δεν του ανήκουν.
Αυτή είναι και η διαφορά, που απαντά σε όσα ανάλογα ισχυρίζεται η συμμορία του Τατάρ και της Άγκυρας. Δυστυχώς για τους Τουρκοκύπριους, αλλά και για όσους Ελληνοκύπριους βάζουν τα μυαλά τους στα πλυντήρια των πρεσβειών και τα βγάζουν ξεβαμμένα, υπάρχει μια μεγάλη αλήθεια, που κάποτε θα γράψει η ιστορία μας, ίσως μετά από αιώνες: ότι στο πραξικόπημα των Τουρκοκυπρίων, το 1963, δεν συμμετείχε μόνο μια δράκα ανόμων και αφρόνων. Συμμετείχαν όλοι οι Τουρκοκύπριοι. Ή σχεδόν όλοι. Άλλοι συνειδητά κι άλλοι επειδή υπέκυψαν στους εκβιασμούς ή στις παραινέσεις της ηγεσίες τους. Όλοι μαζί αποχώρησαν από την κοινή κυβέρνηση και από το δικοινοτικό κράτος. Όλοι μαζί κλείστηκαν στους θύλακες. Όλοι μαζί πολέμησαν ένοπλα για να διαλύσουν το νόμιμο κράτος. Όλοι μαζί διεκδίκησαν ένοπλα φυλετικό και γεωγραφικό διαχωρισμό. Και, τελικά, όλοι μαζί «μετακόμισαν» στα κατεχόμενα το 74 και μοιράστηκαν τα λάφυρα.
Φυσικά και υπήρχαν Τουρκοκύπριοι που διαφωνούσαν. Είναι γραμμένοι ονομαστικά ένας – ένας στις σελίδες της ιστορίας. Αλλά, η πλειονότητα δεν τάχθηκε ενάντια, όπως τάχθηκε η πλειονότητα των Ελληνοκυπρίων ενάντια στο πραξικόπημα.
Το ένα πραξικόπημα κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας το έκανε η ισλαμοφασιστική Τουρκία με την τουρκοκυπριακή ηγεσία το 1963, έχοντας δίπλα τους τη συντριπτική πλειονότητα των Τουρκοκυπρίων πολιτών και πολιτικών. Το άλλο πραξικόπημα το έκανε η χουντική Ελλάδα, οι στρατιωτικοί, μαζί με λίγους παράνομους Ελληνοκύπριους και έχοντας απέναντι τους την συντριπτική πλειονότητα των Ελληνοκυπρίων πολιτών και πολιτικών. Δηλαδή, και τα δύο εγκλήματα ήταν εναντίον των Ελληνοκυπρίων. Εναντίον του λαού. Και τώρα, του τα φορτώνουν όλα. Τουλάχιστον, ας τον σέβονται, τις μέρες που μνημονεύει τους νεκρούς του.
του Άριστου Μιχαηλίδη Φιλελεύθερο