Στο πάνθεον των ηρώων πέρασε ο Καταδρομέας Παύλος Παύλου του Γεωργίου εκ Ξυλοτύμπου, που έπεσε ηρωικά μαχόμενος τον Ιούλιο του ’74, πολεμώντας τους Τούρκους εισβολείς - Ανευρέθηκαν και αναγνωρίστηκαν τα οστά του ενώ η κηδεία του θα τελεστεί το Σάββατο 29 Ιουλίου 2023 στις 10:30 π.μ. από την Ιερά Μονή Αγίων Ραφαήλ και Μαρίνης στην Ξυλοτύμπου.
Ο καταδρομέας Παύλος Παύλου από την Ξυλοτύμπου ήταν το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά του Γεώργιου και της Αναστασίας Παύλου. Γεννήθηκε στις 4 Ιουλίου του 1956.
Το όνειρο του, όταν θα υπηρετούσε την στρατιωτική του θητεία, ήταν να καταταγεί στα Λ.Ο.Κ. Όταν πλησίασε ο καιρός της κατάταξής του, έκανε πολλή και σκληρή προετοιμασία, για να μπορέσει να εκπληρώσει το όνειρό του. Έκανε αυτοσχέδια βάρη με τσιμέντο, πρώτα πιο μικρά και μετά πιο μεγάλα και μ’ αυτά γυμναζόταν συστηματικά.
Κατατάγηκε στον στρατό αρχές Ιανουαρίου του 1974, στις δυνάμεις καταδρομών, πραγματοποιώντας το όνειρό του. Η οικογένειά του τον είδε για τελευταία φορά στις 29 Ιουνίου 1974, τη μέρα της ονομαστικής του γιορτής, όταν βγήκε με άδεια.
Ο Παύλος υπηρετούσε στην 33η Μοίρα Καταδρομών στο Μπέλλαπαϊς. Διοικητής του ήταν ο ήρωας ταγματάρχης Γεώργιος Κατσάνης από το Σιδηρόκαστρο Σερρών. Ο Παύλος ανήκε στον 31ο Λόχο Κρούσεως, με Διοικητή του Λόχου τον Υπολοχαγό Νικόλαο Κατούντα.
Τη νύχτα της 20ής προς την 21η Ιουλίου και στο πλαίσιο της επιχείρησης «Λαβίδα» για την κατάληψη των στενών της Αγύρτας, με σκοπό την παρεμπόδιση της συνένωσης των αποβατικών τουρκικών δυνάμεων της περιοχής Κερύνειας με τον τουρκοκυπριακό θύλακα στο Κιόνελι, ο Κατσάνης ανέλαβε να οδηγήσει τους άριστα εκπαιδευμένους άνδρες του στην περιοχή του υψώματος Πετρομούθκια, πλησίον του κάστρου του Αγίου Ιλαρίωνα.
Σύμφωνα με το σχέδιο, η 31 Μοίρα Καταδρομών έπρεπε να καταλάβει το ύψωμα Κοτζά-Καγιά, αμέσως νοτίως του φρουρίου του Αγίου Ιλαρίωνος επί του Πενταδακτύλου, το οποίο ελέγχει εκ δυσμών την διάβαση. Το άλλο σκέλος της διαβάσεως, δηλαδή εξ ανατολών προς δυσμάς, είχε ανατεθεί στην 32 Μοίρα, με αντικειμενικόν σκοπό το ύψωμα Άσπρη Μούττη. Στην βόρεια έξοδο της διαβάσεως, με αντικειμενικόν σκοπό το ύψωμα Πετρομούθια, θα ενεργούσε η 33 Μοίρα Καταδρομών. Νοτίως της Άσπρης Μούττης, θα ενεργούσε η επιστρατευομένη 34 Μοίρα, με αντικειμενικόν σκοπό το ύψωμα 296, κοντά στην Αγύρτα. Οι Μοίρες, μπόρεσαν και κατέλαβαν τους αντικειμενικούς σκοπούς τους και το πρωί της 21 Ιουλίου η διάβαση βρισκόταν σε ελληνικά χέρια.
Σύμφωνα με τον γενικότερο σχεδιασμό, μετά την κατάληψη των υψωμάτων, οι Μοίρες Καταδρομών θα αντικαθίσταντο υπό ισαρίθμων ταγμάτων πεζικού, προκειμένου να αναλάβουν άλλες αποστολές. Παρά την προσωρινή αυτή επιτυχία, οι αναμενόμενες δυνάμεις Πεζικού προς αντικατάσταση των μοιρών Καταδρομών δεν εμφανίσθηκαν.
Κατόπιν τούτου, τις πρωινές ώρες της 21ης Ιουλίου 1974, η Διοίκηση Δυνάμεων Καταδρομών Κύπρου διέταξε τις Μονάδες της να απαγκιστρωθούν και να συμπτυχθούν στους χώρους εξορμήσεώς τους, προκειμένου να αναλάβουν άλλες
αποστολές. Η σύγκρουση των ελλιπώς εξοπλισμένων ανδρών του Κατσάνη με τις εχθρικές τουρκικές δυνάμεις, που διαρκώς ενισχύονταν από αλεξιπτωτιστές και καταδρομείς και επιχειρούσαν να διασπάσουν την ελληνική γραμμή άμυνας, ήταν πολύωρη και σφοδρή. Ο Διοικητής της 33ης Μοίρας Καταδρομών τραυματίστηκε θανάσιμα από πυρά ελεύθερου σκοπευτή γύρω στις 8.30 - 9:30 π.μ. το πρωί της Κυριακής 21ης Ιουλίου 1974. Οι στρατιώτες του παρά τις επανειλημμένες και απεγνωσμένες προσπάθειές τους, δεν κατάφεραν να προσφέρουν την παραμικρή βοήθεια στον διοικητή τους, αλλά και υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τη σορό του στο πεδίο της μάχης, ανάμεσα στις άγριες κορυφές του Αγίου Ιλαρίωνα.
Κατά την επιχείρηση υποχώρησης και ανασύνταξης, ο Παύλος εκτελούσε χρέη ελεύθερου σκοπευτού μαζί με ακόμα έναν καταδρομέα, σαν ομάδα αποκοπής 150 – 200 μέτρα μακριά από τους υπόλοιπους καταδρομείς. Εκεί έδωσε και την ηρωική του μάχη και εκεί, στην περιοχή του Μπέλλαπαϊς, ανευρέθηκαν τα οστά του κατά την διάρκεια εκταφών το 2021 και ταυτοποιήθηκαν το 2023 μέσω ανθρωπολογικών και γενετικών εξετάσεων.
